Simcha, de knaap uit Worms

heb ik daarover niet meer gedacht.... Zij deed een poging.... Zij ging ermee verloren....”

„Simcha, het is niet veel goeds wat gebeuren kan met ons. Allen willen alleen maar op het geluk vertrouwen....”

„Ik heb vannacht gebeden, om verstand, om de kracht van Simson. Niet eens de kans om voor allen te sterven wordt mij gegeven.... Het schijnt toch dat zooiets nu niet mogelijk is.... Ik mocht het leven zoo niet verdedigen. Wij kunnen niet weten waarom....”

„Wat gaat ge doen Simcha. Komt ge dan niet bij ons....?” „Neen, Esther.”

„Neen?” Zij durfde hem er niet bij aan te zien.

„Neen, Esther.”

Plotseling kneep zij in zijn hand, zei in zijn oogen: „Gazak, Gazak, wees sterk” — en verdween. Hij zag haar na, als in een neveligen stroom. Oneindig verteederends was om haar, en oneindige vergeefschheid.

„Enkel gevoelens, maar geen inzicht,” had Rabbi Jitzgak ten leste gezegd, „beheerschten de houding van den Knaap. En hij besloot met openlijk en nadrukkelijk te verklaren dat de plaats van de Joodsche Gemeente als kracht in den handel zoo lang mogelijk gehandhaafd moest blijven. Niets van de bezittingen kon men prijsgeven, omdat wanneer de Bis-schop zijn plicht deed — en wie zou dat kunnen betwijfelen — de Parnassiem dan een groote schuld op zich zouden laden met de Kehillo Keulen tot een troep bedelaars te hebben gemaakt, uit verkeerde vrees. En men stond op het punt tot het Gebed over te gaan, toen de briefrol kwam van den Bis-schop. Onder uitroepen en kreten van de menigte die achter hem drong, had Menachem hem Rabbi Gerschom overgereikt die het zegellint verbrak en hem ontrolde. De stilte bouwde zich als een luchtledige omgekeerde poort over allen heen. De oude man verstond zich eerst met zijn blik naar de Rabbanniem. Dan las hij. De Bisschop schreef, het bericht te hebben onderzocht omtrent de nadering van de Kruisvaarders, en dat hij bevonden had hoe inderdaad een groot leger naar Keulen optrok, waarvan niets goeds voor de Joden te

295