Simcha, de knaap uit Worms

eerder aan te hooren. Zij hebben iemand gestuurd bij ons, om te luisteren wanneer wij de Synagoge in brand zouden steken; omdat zij geen tijd hadden op onze vijanden te letten, hebben zij eindelijk maar op óns gelet.”

„Gij zijt ook vijanden!”

„Vijanden, ja! Evenals de Kruisvaarders!”

„Ge hebt gelijk, dat zijn wij ook!” riep Reb Mosché. „Weest maar voorzichtig met ons: de Kruisvaarders zullen U geen kwaad doen, ja, zij bestaan niet eens! Maar wij, die zeggen dat er Kruisvaarders bestaan....”

„Zwijg!”

„Nu nu....” hernam Reb Salzmann, „ge kunt nu allen luisteren naar iemand hier, die meer weet dan ik....” Hij wees naar Simcha, maar Mosché riep al vooruit:

„Zij hadden geen tijd om naar den vijand te luisteren, zij moesten handjes drukken van den Bisschop en van de Bür-meisters! Misschien komt eenmaal de hand van den Keizer ook nog. Kunnen zij dan om iets anders denken? Hoeveel goud zal dat niet opbrengen? de hand van den Keizer? Daar wacht men vijftig jaren op!”

Rabbi Jitzgak sloeg met de handen op zijn bank; hij was wit om den neus geworden. Onder de kooplieden en de andere aanzienlijken brachten Salzmann’s woorden maar vooral die van Reb Mosché een felle radeloosheid. In de Parnas-siembank waren maar twee gezichten die niet verschrikt stonden. Allen, tot de meest ernstigen toe, tot de meest dweepzieken en heerschzuchtigen waren zij geschokt, met opgezette wangen, met groote of verontruste oogen, zoo legden die eenvoudige beschuldigingen van Salzmann en de korte sarrende van Reb Mosché gloeiende bergjes opgespaarde brandstof neer van verontwaardiging en wrok, die hen de stap benam naar de zekerheid van het volgende oogenblik. Alleen Rabbi Levie ben Samuel, de schrijver van de Gemeente, met zijn gladden, zelfgenoegzamen kop in den nek, onscheidbaar van den tekst der verordeningen, maar ook vol trots en onomkoopbaar, burger van Keulen of van Jeruzalem, en de sluwe lachkop van Reb Juda bleven onberoerd, waar hun meesters verrast en verhit zaten.

275