Simcha, de knaap uit Worms

den beiden Joden: of het niet te verwachten was dat de Joden van Keulen een vreedzaam einde van dezen droevigen strijd zouden brengen door geheel vrijwillig tot het Christendom over te gaan, nog eer de Kruisvaarders dat zouden komen af dwingen met ongeoorloofd geweld? — Een tweede, met bolle roode wangetjes maar met een goed gesloten mond, voegde er na stilzwijgend toestemmen van den Bis-schop, nog aan toe, dat men niet mocht vergeten te bedenken, hoe dan alles wat strijdbaar was in Keulen, zich tegen zulk een aanval van de horden te weer zou stellen, omdat het dan, voor velen, meer nog dan nu, een schaamtelooze aanval op een vrije stad zou beteekenen zonder eenig anderen grond dan diefstal.

Er was een zwijgen: de twee Joden werden door twaalf Christen-oogen gemonsterd, men verwachtte een gelukkige onbloedige overwinning. Rabbi Gerschom, bleek, zag van den Bisschop die geen spier van zijn vriendelijk knapengezicht vertrok, naar den eersten schranderen spreker, daarna naar den tweeden fijnen boerschen monnik, en toen hij ging antwoorden, hield hij zijn blik vóór zich. Hij zei dat de Joden van Keulen evenals die van Speijer, Mainz en Worms, zoo vast in het verbond met den God hunner vaderen waren gesloten, dat aan zulk een mogelijkheid heel en al niet viel te denken. — Niemand van de Christenen keek met eenige toornigheid. Er was een stilte die onbegrepen teleurstelling hield. Gerschom voelde vrijheid en plicht tot een kleine toelichting die niets meer kon bederven. Hij zei zacht maar helder en met dat verrassende van een tot het einde toe levend mensch, dat de Joden ook niet konden inzien waarom zij het Christendom zouden moeten kiezen, daar zij toch in kennis, in wetenschap, en evenzoo in het besef van goed en kwaad, niets minder waren dan de Christenen. Hoe konden de Joden de roepstem volgen van hen die Mainz en Worms hadden uitgemoord, die daarop met bijl en zwaard voor hen in Keulen kwamen staan, en die niet eens schenen te weten dat de Heidensche Romeinen om dezelfde redenen zoovele Christenen hadden omgebracht. Neen, wanneer de Bisschop niet met alle macht deze plunderende benden zou tegen-

258