Simcha, de knaap uit Worms

De Wormser Knaap onderging, na de eerste verslagenheid die ongeneeslijk leek, die berichten als een opzetting tot het uiterste verweer. Niet eens lang blijft hij nog verwijlen bij zijn herinnering aan de houding van de Mainzer Joden tegenover zijn bezorgdheid. Overal dezelfde vrees om het gevaar te erkennen, overal dezelfde verlamdheid jegens de overmacht, overal de angst voor beweging en geluid van het verweer. Dat was het eenige dat bij alle troosteloosheid in Simcha overeind bleef staan: geen overgave aan het lot alsof hun aller ondergang zoo juist was; waar de zelfmoord het uiterste wapen kon heeten, kon het ook het gevecht zijn. Hij snelde rond, naar Reb Tobias, naar Salzmann, naar den goudsmid, zelfs naar den Hospitaalbewoner. Hij meende dat, zoo de aanvoerders al anders wilden, zij blijkbaar geen macht meer hadden, hun eerst gegeven toestemming tot moord, van hun menigten terug te nemen. En te duidelijker werd het hem dat zonder verzet tegen de leiding geen redding meer mogelijk was, toen den volgenden ochtend, dat was Vrijdag, de laatste in Mei, nog eer de ontevredenen de openbare zitting hadden aangevraagd, een tweede reizende Christen uit Mainz kwam die, getroffen door de gedachte aan dertienhonderd Joodsche dooden, zich gehaast had te berichten hoe de geweldige tros uit Mainz op weg was naar Keulen.

Het werd moeilijk voor de spotters met alle bezorgdheid, voor hen die na Worms, nog na Mainz, geroepen hadden: dat is Keulen niet! Zij hebben den moed niet, Keulen aan te vallen!” Was gisteravond de angst nog door den jammer om Mainz overgolfd, nu versteende de laatste hoop toch op eigen behoud, en de bezinning lag in vormlooze ontladingen opengereten. Honderden troepten om de Synagoge, daarna om Rabbi Gerschom’s woning samen. Hij kwam naar buiten, nadat men zwijgend drie Parnassiem, waaronder Rabbi Jitzgak, had zien binnengaan; hij ging, met Egebreth samen, nog eenmaal naar den Bisschop. Zij vastten om Mainz; als koeien bij een sloot voor het onweer, wachtte de menigte, tot zwijgen geslagen, hun terugkomst af. Na een half uur kwamen zij, Gerschom met den onderburgemeester;

255