Simcha, de knaap uit Worms

zij, trachtten de Joden bekeerlingen te maken, en steeds opnieuw verdwenen er Christenen zonder dat iemand wist waar zij gebleven waren, wanneer zij geweigerd hadden, den Heiland te verloochenen. De Joden lokten tweegevechten uit om dan samen de argelooze Christenen neer te steken, en liefst jonge die nog een heel leven als Christen vóór zich hadden, dat voor de Joodsche dieven gevaarlijk kon worden. De ééne Christen die na een Joodschen knaap te hebben neergestoken, uit vrees voor straf gevlucht was, was al tot honderden af geslachte Christenen omgelogen, en de slaven uit Pruisen, in twisten tijdens de transporten gedood waarbij Joden de bemiddelaars waren, heetten duizenden Christenen. Men wilde niet langer onder het schrikbewind van de vreemde Joden leven en langzaam maar zeker uitgeroeid worden. En intusschen was elke bestraffing van de Joodsche misdadigersbende onmogelijk gemaakt door hooge heeren die wel wisten dat goud nog voordeeliger voor hen was dan Recht. Het gold als onbetwistbaar, dat de Bisschop van Speijer zich door de Joden had laten omkoopen om de edele Kruisridders die wilden onderzoeken hoever de schuld van die gewetenlooze Ongeloovigen ging, van hun taak te verjagen. Ja, op Joodsch bevel had hij meer dan twaalf van de beste Walbroeders gruwelijk om het leven laten brengen. Dit schreeuwde om wraak van de gansche Christenwereld, riep men uit, en men riep het overal uit, en dag aan dag, altijd weer. De Joden mochten eens klagen, de Bisschop mocht eens een vermaning zenden; er werd geen macht tegen gezet, de predikaties voor den Kruistocht konden niet verboden worden en de Joden bleven zonder eenig verweer of bescherming. De prikkels van die gewaagde beschuldigingen — door Gottschalk in hoog spel ondernomen — troffen opjagend de weeke geesten door alle lagen van de bevolking: de armen in hun dubbelen nood, de zieke ijveraars in hun kokende zucht naar daden, en de afgunstigen onder de burgers in die stille drift naar wraak en vergoeding. En behalve dat waren ook door die aantijging omtrent Speijer de Bisschoppen niet onberoerd gebleven en heimelijk voorzichtig geworden; zoo zagen de Joden zich nog het laatste mid

206