Simcha, de knaap uit Worms

ders omstreden en tot beslissing gebracht was. Zeker was er, zei hij, altijd wel een Haman die den Joden naar het leven stond, maar zeker was er ook altijd een God die tot redding besloten kon zijn, en die den Ahasveros tot werktuig van zijn liefde jegens Israël bestemmen kon. Waakzaamheid past den Jood, geen blindheid voor gevaren. Maar waar is het dat hem evenmin voegt, zich over te geven aan de vrees voor ontijdige schrikberichten. Eenheid moest er zijn onder hen.

Toen de boodschap kwam uit Frankenland, die wilde waarschuwen tegen de legers van de kruisridders, had men de wetsrollen in veiligheid willen brengen. Zij waren in een versterkte schuur bij de Synagoge ondergebracht. Drie maanden waren zij daar nu, en er waren stemmen opgegaan in de Gemeente die dien toestand een smaad noemden voor de Heilige Thora, en ook een daad van te gering vertrouwen in onzen Keizer Heinrich, die ons hier in volle rechten laat leven. Dat zijn woorden die men niet betwisten kan, en evenzeer die welke zeggen: dat men blind kan zijn door te weinig te zien, en ook blind kan zijn door met dubbele oo-gen en te veel te zien. Mochten zij zoo verder dezen avond hun Poeriemfeest vieren: in de blijdschap om de Thora, die zij wel God zij geloofd, niet uit hun aandacht verwijderd hadden, maar die nu toch weer op haar plaats in de Heilige Arke terug zou keeren waar inderdaad haar plaats was. En in het vertrouwen op God die Israël wel gestraft maar niet vernietigd heeft, en op de Mordechai’s die weten te waken.”

De gemeente riep haar „Jijsjer Kou-ag”, den Hebreeuw-schen vorm van het „dank U”; het beteekende: „ons zij de kracht om U dit te vergelden.” Vele mannen drukten Rabbi Gerschom de hand, de Rabbanniem zwegen, en Simcha bleef nadenkend; hij zocht met schroeiende nieuwsgierigheid in het gezicht van den ouden man, maar vond er ondoordringbare geslotenheid. Straks zou Rabbi Jitzgak als voorzitter van het Synagoge-bestuur nog spreken. „Wij hebben onzen Rabbi Gerschom!” lachte hij trots naar den knaap. „Ja, o, gij in Worms, hebt U niet te beklagen, ik 16