Simcha, de knaap uit Worms

overbodigen bijstand aan. Dank zij God gebracht, bij dit ongeluk dat Hij bedoelt als een waarschuwing voor het gevaar, en een opwekking, Hem te dienen. Trouwe nagedachtenis voor de tien Joden die liever stierven dan onder bedreiging den grondslag van hun leven te verloochenen. Dus hebben de enkelen die voor een groot onheil gewaarschuwd hebben, ongelijk gekregen. Men mag God’s bescherming niet betwijfelen. En er wordt geld gegeven, volop, voor de armen, voor de instandhouding van de Synagoge, voor de slachtoffers van Speyer die al verzorgd waren. Opnieuw kwam ook het voorstel, om geld te zenden aan den Bisschop van Speyer, en aan dien van het eigen Worms, want men had hier niet het voorbeeld van Mainz en Keulen gevolgd, waar de Joodsche Gemeenten, op het beschermingsbericht van den Keizer, vijfhonderd zilveren guldens in de Keizerlijke schatkist hadden gestort, als een eerbiedige dankgift. In Worms was, tengevolge van het onvermogen tot evenwicht, de beoefening van Thora en Talmud een eenzijdigheid in het directe bestuur van de Gemeente gaan scheppen. Een heele stand van geleerden was ontstaan, waarvan velen door de rijke kooplieden met fondsen onderhouden werden. Zij sloten zich op met hun studie, en lieten het beheer van de Kehillo aan de zakenlieden. De stem van de diepere overweging, het overzicht, gingen ontbreken in den Raad; de eigenzinnigheid en het Oogenblik heerschten. In hun blindheid weigerden de handelaars een zoo groote som zonder noodzaak, ongevraagd af te staan; in blindheid weigerden zij op die beslissing terug te komen.

Simcha moest van den blijden twijfel eten. Hij had de jongste broers en Golda al eenige keeren stil tegen zich aangedrukt, met gesloten oogen in het verborgene, en een nog onmerkbaarder, persoonlijk, woordloos soort gebed om hun volledig behoud en een lang bezit van eikaars verbondenheid. Daar kwam, den tienden Mei, op Sabbath, iemand uit Keulen, op de doorreis naar Speyer, in Worms, die een schrijven voor zijn vader meebracht, door Opperparnas Jitzgakben David verzegeld. Simcha vroeg den brenger naar iets van 128