De een zijn dood ....

„Of je moest naar Spier gaan,"’ ried liet meisje, goeiig getroffen, „a’j ’t daar es wilt probeeren....”

„Hartog Spier?” vroeg hij gretig, daar hij nu begreep, dat ze ’t wel weten zou.

„Nee, bij die andere.... bij z’n broer, de getrouwde....”

Hij dankte haar met warmen blik en ging haastig naar Lion Spier's huisje. Langs de open deur kwam hij in de ruw steenen gang den ouden krassen van Lier al tegen, door Lion Spier met overbodige, pijnlijke onderdanigheid uitgelaten.

Joop werd weer bang, toen-ie naar den stil gesloten, fijn-grijs ombaarden kop van den vrijmetselaar opzag, die onder den lioogzij lichtelijk gebogen, verwonderd naar hem neerkeek. Van Lier, die mompelend groette, slofte naar buiten; met verborgen hevigheid golfde de emotie van het achter-gelatene in hem om. In de donkere, krottige huiskamer hij Spier straks binnengekomen om een kleine bedeeling te brengen, had hij weer, als een zware wurgende kerel, op zich neer voelen smakken die beangstiging van ellende en vervuiling, die hem telkens, als hij ze zocht te genezen in helpen met wat hem mogelijk was, strafte met een smarte-lijk-belachelijke machteloosheid. Om de nauwelijks gedekte tafel zag hij de negen kinderen zitten wrokken met hun niet aan te zien, stukgekrabde klierhoofdjes, en onder het gulzig schrokken van de aardappelen- en vetmaaltijd, schreeuwden de groote monden de vuilheden van hun verwaarloosden omgang in de klein-bleeke, groenige oude mannetjes- en vrouwtjes-gezichten. De vrouw zelf, knokig mager en bleek, al lang opgebruikt, uitgeleegd, slokte en vrat luidruchtig door, terwijl zij uit haar mond het schreeuwende schootkind voerde, en nu en dan benauwdjes vloekend fluisterde naar de kinderen, die in hun dierlijken honger naar het altoos terugwijkende leven, maar smakten en maar sinerigden en poepten waar de meneer bij was. In de hoeken en op de stoelen zag hij de vervuiling van kleeren en huisdingen, die door de kamer den zurig-henauwenden stank opdreef van beestig-achteloos aangeziene onreinheid. De vader alleen, met zijn