De een zijn dood ....

ne loofhutten van de rijken, herinneringen aan die, waarin God Israël in de woestijn eens wonen deed, komen vrienden aanzitten bij de degelijk-weelderige tafels. Bevrienden, en met wie men zich Nieuwjaar verzoende, zendt men geschenken thuis in geurigen braad en kunstig vrouwgebak of wijn. Intieme vreugdigheid gaat met Loelof en Esrouk om, wilgentak en cederappel, symbolen van het eenvoudigste en het fijnste, alles aan God gelijk, daar Hij, zoo zegt men, het met liefde alles schiep.

Vier tusschendagen, half feest, half werkdag, voorbij — de rijken houden feest, de armen werken, maar in de armste kamer wijst, in dien teederen kinderlijken greep der armen naar de vreugde, het glanswit tafelkleed op Jontef u — komt het Slotfeest met zijn tweeden dag, Vreugde der Wet, het volk tot jubel wekken om zijn Thora-bezit. In de Synagoge is dan de laatste afdeeling der vijf boeken Mozes gelezen, en men noodigt twee paren, gehuwden, uit, de lezing te eindigen en weer te openen. Zij zijn de bruiden en de bruigoms der Wet en van Genesis. Uitgelatenheid dartelt in de Bede-huis-zalen, de zilveren sierselen van alle Thoramantels rinkelen, zoo danst men met haar rond de Biemah’s öm en om, met al de opgeroepenen, Loelof en Esrouk voorop. Herinnering aan ondergang is weer doorleden; men hoopt, verwacht weer: Israël is nog groot; het voelt nog eigen schoonheid, en verheugt zich.

Goud-blauw feestten de herfstluchten, toen de Jontef-dagen zacht schetterden door het leven van deze kleine Joden. Het leek den vromen droef, weer zoo lang te moeten wachten; tot Poerim toe! Maar ook waren velen blij, ontkenners die niet breken konden, dat geen rustdag meer verveling bracht. Het waren zij die voor dagvulling ter kerke gingen, en op den Grooten Verzoendag in de Synagoge elkaar den stand van dorst en honger seinden onder het vastend bidden heel een etmaal. De velen in twijfel verlamd; die stonden in een dood-leeg midden, onwetend vanhetoudeenhetnieuwebeide.

183