De gouden kroon van Beieren

met een wereld van buitenwerkelijkheid die alle verdroming en alle raadsel-verklaring gedoogde. Tijdens de eerste kruistochten al waren gevoelige riddervrouwen, met haar lot ontevreden en in afschuw van de samenleving rondom haar, elkaar brieven gaan schrijven waarin de geheimen van de onzienlijkheden werden opgeroepen en de ongeplaatste liefde-krachten een verre en vage vervulling of enkel wrijving vonden. Onder de Joden had het Boek der Vromen een golf van bijgeloof aangedragen, en de schrijver had de Bisschop van Regensburg, die daarvan wist, op diens vraag geantwoord dat wanneer de kinderen tegen de denkbeeldige Haman kloppen, de demonen in de Hel mee-kloppen. Hij zou daarop de Aartsbisschop op diens verzoek aan de Hellepoort hebben gevoerd, en de afloop van die tocht, in droomtoestand volbracht, was dat de Bisschop verzekerde dat hij, zou hij in de Synagoge zijn, stellig mee zou kloppen. Daaromtrent wenste de Keulse Bisschop van Salomon opheldering; de Factor, naar Fantin gekeerd, zat met verkleinde ogen, en poogde zijn verontrusting voor Charitz en Kalman af te sluiten. Fantin en hij verstonden elkaar; zij spraken geen enkel woord meer over het aanstaande bezoek; maar zij wisten, dat zulke ondervragingen de plotselinge openbaringen waren van een valse gezindheid en altijd het voorspel van vijandige handelingen. En na nog een diepe blik-wisseling, zei Salomon, alsof de beide anderen kinderen waren, alleen nog maar dat al te duidelijk misleidende woordje:

‘Niets. Niets.’

‘Hebben wij, Joden,’ vroeg Fantin om hun duistere stemming afleiding toe te voeren, ‘in onze ballingschap nooit zware lijfstraffen toegediend?’

Waarop Salomons stem opnieuw tot sombere mompehng zakte: ‘eenmaal, voor zover hij wist, in Nordlingen, in het Beierse, was bij Joodse rechtspraak een Joodse aanbrenger de