De gouden kroon van Beieren

En Charitz trok niet zonder pijnlijke getroffenheid zijn schouders op. ‘Saul zal er goed aan doen, eens van woonplaats te veranderen,’ zei hij fronsend, en tot de vragende gezichten:

‘Heeft een grote massa koren gekocht, kort na de zaaitijd. Nu, en wij weten het toch? God laat hier de oogsten mislukken.’

‘En alleen hier?’

‘Nu, en wie zal de schuld hebben? Laat de Jood die zaken liever aan de Heren overlaten, die er genoeg op jagen.’

De hoofden wiegden zorgelijk op de zwarte schouders. Op aandringen van de boer had Saul zelf de velden ingezegend. Men kende dat verloop: de boer gelooft in de geheimzinnige macht van de Jood; de Jood laat zich dat aanleunen om vrees en eerbied te wekken en daarmee zijn veiligheid te verruimen. Maar koren bleef gevaarlijk, stemde men elkaar toe; het was heter op het land dan wanneer het in de oven ligt, ook als de oogst niet mislukt, want in hun handen was nu eenmaal alles gevaar.

Maar er kwamen hoopbrengende woorden. Van Kalman. Hij was door Fantin als tweede reisgenoot gekozen, en nu liet hij uit zijn geweldige bonkige vechterskop een zachte donder van bezweringen dreunen: de Paus heid toch gewaarschuwd dat de Joden geen onrecht mocht worden aangedaan. En Keizer Karei wenste dat men zijn ‘Kammerknechte’ ongemoeid liet. Charitz beaamde het met zwijgende plechtigheid van nadrukkelijke hoofdknikken. En wie hunner had op die verlichting van het ondragelijk bezwaarde hart niet gewacht? Zelfs Natton schudde zijn scherpe kopje met een betwijfelende glimlach, waarin duidelijk genoeg om nog meer pijnstillende toverdrank werd gebedeld. Leo en Mozes durfden daarop al vertellen dat zij veel geld hadden uitstaan in Zwolle en Kampen, maar bij fijne lieden; zij bluften er eigenlijk mee om van de anderen zekerheid te krijgen, maar die was niet sterker