De gouden kroon van Beieren

terugkomen om opnieuw voor de Heren geld van het volk bijeen te brengen en hun hoge bescherm-gelden af te dragen, daarna kon dan de honing van de vlijtige bijtjes opnieuw worden binnengehaald. Ook anderen, van verder, uitgeschud en verjaagd, hadden hier een paar huisjes betrokken en leefden nu in het Jodenstraatje mee, altijd in het gevoel van tijdelijkheid, als in een kamp voor vreemdelingen. Maar zijn de Christenen dan veilig? dacht Fantin nu. Overal is oorlog en burgertwist, armoede, ja hongersnood, hij wil er niet aan denken, nu niet, hij weet dat de Christenen overal roerig willen zijn met het klinkende zwaard. Het oude Jisroijl heeft ook moeten vechten, er zijn geleerden die zeggen dat het daarom verstrooid is; er zijn ook Rabbijnen die leraren dat het ongeluk is om als volk machtig te zijn omdat dan de onrust komt naar overheersing. Er is iets van waar: men hoeft het niet met alles eens te zijn wat de Wijzen bedenken.

Hij begon zijn nicht te vertellen dat zij niet Rifke heette, maar Ricia, van Licoricia, de naam van zijn oudste gestorven zuster, die in Engeland genoemd was naar de grote zakenvrouw Licoricia van Winchester. Voor hem en tante Belle zou zij dan ook Ricia heten. Hij zag duidelijk genoeg haar blik van verzet, alsof zij een aanval op haar jeugdhuis afwerend opving, ja, een aanval op haar moeder. Maar hij verdreef die moeilijkheid met verder te spreken, en wel over een geliefd onderwerp. Veertig jaar geleden was hij immers met zijn vader uit Engeland naar Francia gevaren, evenals de rest van de Engelse Joden, die, dankbaar voor de koninklijke toestemming tot vertrek en zijn vrijgeleide, de schattingen niet meer konden betalen en verder dankten voor de eer van geen enkel ander loon te ontvangen dan de haat van het Engelse volk. In Francia was hij ook Fantin gaan heten, van Enfantin, de Franse naam voor Süsskind. (Ricia — Rifke knikt vol goed gespeelde weetgierigheid.) Zijn vader had daar in Engeland