In de groote leerschool

56 sam: goudsmit

zou, met de vreugde van het stellig verwachten der volbloeiende tijden voor wie na hem kwamen, maar o, misschien ook met een machteloozen kreet van begeerte uit zijn begrijpende bewustheid, naar de heerlijke aarde, die hèm niets had gegeven van den martelenden geur harer rijke menschelijke gelukkigheden. O, te moeten sterven zonder te hebben geleefd en zonder gelukkig te hebben kunnen maken. O, niets te hebben mogen voortbrengen dan een klein, armzalig groepje hongeraars, verstootenen van al den glans eener met vreugde overladen wereld, voor hun leven gebonden aan de enge plaats van het gebrek, gevangen in de vunzige, donkere cel hunner ontbering. In stekende ziekte van armoe gedrevenen. Donker kruipenden, ellendigen, sjofel glimlachenden, melaats chen.

Zij waren boven gekomen en Lijp Gotspe had zijn halven gulden in Soore’s schoot geworpen, met een nauw verstaanbaren vloek uit zijn week-verworden mond, omdat men zoo weinig gaf. En Chajem vroeg het kind, zijn kwartje er bij te doen, dat moeder nog in huis wat te eten zou verzorgen. Sjimmie liet zijn lip hangen, dreinde en aarzelde; een klein, fel smartje sloeg in zijn lijf, om de oneindig-lijkende weelde van het zeldzame kwartje, die hem wéér en tóch weer ontscheurd werd. Maar Chajem overreedde hem: hij was een groote jongen, kon moeder toch koffie zette, met brood er bij? Kreeg hij toch óók een lekker kop koffie toch? Moest-ie ’t dan voor zichzelf houden, als ’t noodig was voor allemaal? Hij was toch geen kind meer?

De jongen had den rijkdom van zijn kwartje, nog even vol hoop en twijfel aan een bevredigende uitkomst, in zijn warme nijpende hand omklemd gehouden, zijn lip bebijtend en met tranen in zijn oogen. Doch