In de groote leerschool

184 sam: goudsmit

gekomen in hem, zonder haar werk te hebben gedaan, en haar gift had zich verspreid in zijn lijf en zijn bloed, tgt een walging; hij had de prop van den eigen gal moeten doorslikken en gesidderd van het leed dier doodelijke bitterheid. Want hij had een oogenblik met wilde oogen opgezien naar den pachtheer en zijn huis — en hij had een oogenblik gevoeld, in een snelle doorflitsing der bewustheid, de machten die hem van die hevig-begeerde wraak terughielden, buiten hem en in hem. De pachtheer met zijn huis en zijn eigendom was buiten hem, en in zijn binnenste vermoordde hem de vrees voor de misdaad der opstandigheid. De pachtheer was groot en machtig; hij was ontzagwekkend en beheerschte Lammer s’ erf en land en zijn vrouw en zijn kinderen. En aan die macht en aan die ontzagwekkendheid en aan zijn recht tot bevelen en regeeren leefde van den goddelijken glans, die, boven alle begrip van menschen, in haar wereldbesturende verhevenheid niet zonder vrees voor ondergang en verdoemenis was te weerstreven. Door die lang gekweekte en bestendigde angst voor de overdaad en de wereldsche meerderheid was zijn kermende begeerte naar verzet en rechtvaardiging teruggeslagen en neergejaagd. Vernederd als een hond had hij toen zijn verzoek om uitstel nog slechts kunnen stamelen, zich beroepend op de staking, die hem belette, zijn geld te ontvangen, en zich beklagend over de ramp, waarmee de dood van de koe hem weer zou gaan treffen. Na een zwijgenspoos, die als een diepe kuil van boezen heimelijken haat-geest tusschen hen beefde, was zijn verzoek hem slechts aarzelend en als een zeldzame duiding toegestaan. En hij was heengegaan, met zijn pet in zijn hand groetend, en met zijn sigaren in de eene zak en de zoetigheid voor de kinderen in de andere, als