Theodor Herzl, keur uit zijn geschriften

gaan. De stoom heeft de mensen opeengeperst, de electriciteit zal ze vermoedelijk weer uiteendrijven en ze misschien in gelukkiger arbeidsvoorwaarden brengen. In ieder geval zullen de uitvinders op technisch gebied, die ware weldoeners der mensheid, ook na de aanvang der Joodse emigratie verder arbeiden en naar we hopen weer wonderbaarlijker, neen, steeds wonderbaarlijker dinger vinden dan tot nu toe.

Reeds schijnt het woord „onmogelijk” uit de taal der techniek te zijn verdwenen. Als er een man uit de vorige eeuw zou terugkomen, dan zou hij ons gehele leven vol onbegrijpelijke toverij vinden. Waar wij, moderne mensen, met onze hulpmiddelen verschijnen, veranderen wij de woestijn in een tuin. Voor het bouwen van steden hebben wij thans evenveel jaren nodig als in vroegere tijdperken der geschiedenis eeuwen — dat bewijzen talloze voorbeelden in Amerika. De afstand is als hindernis overwonnen.

De schatkamer van de moderne geest bergt al onschatbare rijkdommen, iedere dag vermeerderen zij, honderdduizend hoofden peinzen en zoeken op alle plekken der aarde en wat één ontdekte, behoort het volgende ogenblik de gehele wereld.

Wij zelf zouden in het Joodse land alle nieuwe experimenten willen aanwenden, uitwerken, en zoals wij met de zevenurige werkdag een experiment doen ten behoeve der gehele mensheid, zo zullen wij voorgaan in al wat menslievend is, en van ons nieuwe land een proefland en een modelland maken.

Na de uittocht der Joden zullen de door hen geschapen ondernemingen blijven waar ze waren. En niet eens zal de Joodse ondernemingsgeest daar ontbreken, waar men ze graag heeft. Het Joodse roerende kapitaal zal ook voortaan zijn beleggingen daar zoeken, waar de bezitters bekend zijn met de verhoudingen. En terwijl thans het Joodse kapitaal in geld, wegens de vervolgingen buitenslands de verst afgelegen ondernemingen zoekt, zal het bij deze minnelijke oplossing terugkomen en bijdragen tot de verdere bloei van de huidige wooplaatsen der Joden.

Hoeveel is er nog onverklaard gebleven, hoeveel gebreken, hinderlijke oppervlakkigheid en nutteloze herhalingen vertoont dit opstel nog, dat ik toch lang in mijn gedachten heb gehouden en vaak opnieuw bewerkt heb.

De verstandige lezer, die ook de diepere zin der woorden kan

29