Theodor Herzl, keur uit zijn geschriften

Wat is er immers mee bereikt, als men een paar duizend Joden naar een andere streek brengt? Of ze gedijen er, en dan groeit met hun welvaart het antisemietisme, óf ze gaan dadelijk ten onder. Met de tot heden gedane pogingen om arme Joden naar andere landen te evacueren, hebben wij ons reeds eerder bezig gehouden. Die evacuatie is in ieder geval onvoldoende en zonder doel, zo niet juist tegen de draad in. De oplossing wordt er door uitgesteld, verplaatst en misschien zelfs bemoeilijkt.

Wie echter van de Joden landbouwers wil maken die vergist zich deerlijk. De boer vormt een historische categorie, men ziet dat het beste aan zijn klederdracht, die in de meeste landen eeuwenoud is, en aan zijn gereedschappen, die precies dezelfde zijn als in de tijd van zijn bet-overgrootvader. Zijn ploeg is nog dezelfde, hij zaait uit zijn voorschoot, maait met de klassieke zeis, dorst met de vlegel. Wij weten echter dat er thans voor dat alles machines zijn. De agrarische kwestie is er slechts een van machines. Amerika moet het van Europa winnen zoals het grootgrondgezit het kleine bezit verzwelgt. De boer als figuur behoort tot de categorie van hen, die aan het uitsterven zijn. Als men de boerenstand kunstmatig conserveert, dan geschiedt dat wegens de politieke belangen die hij te dienen heeft. Een nieuwe boerenstand naar het oude recept maken is een onmogelijk en dwaas werk. Niemand is rijk of sterk genoeg de beschavingsgeschiedenis met geweld terug te dringen. Het behouden van verouderde maatschappelijke waarden is al een ontzaglijke taak, waartoe alle machtsmiddelen, zelfs die van een autoratisch geregeerde staat nauwelijks toereikend zijn.

Wil men dus van de Jood, die intelligent is, eisen, dat hij een boer van de oude stempel wordt? Dat zou hetzelfde zijn als wanneer men tot de Joden zeide; „Hier heb je een handboog, trek ten strijd!” Hoe, met een handboog, terwijl de anderen klein kaliber geweren en Kruppkanonnen hebben? De Joden, die men „verboeren” wil, hebben volkomen gelijk als ze in die omstandigheden niet van hun plaats wijken. De handboog is een schoon wapen en ze stemt mij, als ik daar eens tijd voor heb, elegisch. Maar ze hoort thuis in het museum.

Nu zijn er inderdaad streken, waar de tot wanhoop gebrachte Joden naar het land trekken, of zouden willen trekken, en dan blijkt, dat juist die punten — zoals b.v. de enclave van Hessen in Duitsland en vele provinciën in Rusland — brandpunten zijn van antisemietisme.

Want de wereldverbeteraars, die de Joden aan het boeren zetten,

23