Theodor Herzl, keur uit zijn geschriften

luisteren wanneer het volk spreekt en zich vrijelijk uit: het sprookje en het spreekwoord, beide zijn antisemietisch. Het volk is overal als een groot kind; weliswaar kan men het opvoeden, doch deze opvoeding zou in het gunstigste geval zo ontzaglijk veel tijd kosten, dat wij, zoals ik zeide, in die tussentijd reeds lang ons zelf hadden geholpen, zijn ’t op andere wijze. De assimilatie, en daaronder versta ik niet slechts uiterlijkheden in kleding, sommige levensgewoonten, gebruiken en taal, doch een gelijk worden in geest en karakter, de algehele assimilatie der Joden, kan slechts door het gemengde huwelijk bereikt worden. Dit zou echter de meerderheid als een behoefte moeten voelen; het is geenszins voldoende het gemengde huwelijk bij de wet toe te laten. De liberalen in Hongarije, die dit juist gedaan hebben, begaan klaarblijkelijk een vergissing. En dit op doctrinaire leest geschoeide gemengde huwelijk werd al dadelijk goed getypeerd door een der eerste gevallen; een gedoopte Jood huwde een Jodin. De strijd om de thans geldende bepalingen op het huwelijk heeft de tegenstelling tussen Jood en Christen in Hongarije eerder verscherpt dan verzacht en daardoor de vermenging der rassen meer kwaad dan goed gedaan. Wie de ondergang van het Joodse ras door vermenging waarlijk wenselijk acht, kan daartoe slechts één mogelijkheid aanwijzen: de Joden zouden eerst een zo grote economische macht moeten veroveren, dat het oude maatschappelijke vooroordeel overwonnen werd. Dit voorbeeld levert de aristocratie in wier midden de gemengde huwelijken naar verhouding het meest voorkomen. De oude adel laat zich met Joods geld opnieuw vergulden en hierdoor worden Joodse families opgeslorpt. Maar hoe zou dit verschijnsel zich voordoen in de middenklassen, waar het Joodse vraagstuk in hoofdzaak zetelt, daar de Joden een middenstandsvolk zijn? Daar zou de in de eerste plaats nodige verovering van de macht de economische alleenheerschappij der Joden beduiden, die nu immers al valselijk geponeerd wordt. En waar de huidige machtspositie der Joden nu al de nood- en woedekreten der antisemieten wekt, welke uitbarstingen zou zulk een groei van macht dan wel teweeg brengen? Zo’n voorstadium van totale opslorping kan niet worden bereikt, want het zou de onderwerping betekenen van de meerderheid aan een nog kort te voren verachte minderheid, zonder dat deze steunt op administratief of militair geweld. Ik houd dus de resorptie der Joden ook langs de weg van de groei voor een onwaarschijnlijkheid. In de eertijds antisemietische landen zal men mij bijvallen. In de andere, waar de Joden het op het ogenblik goed hebben, zullen

17