Theodor Herzl, keur uit zijn geschriften

bewijst mij, dat ze ook in werking kunnen worden gesteld. En zelfs wanneer ik Freilandsverenigingen zie ontstaan, blijf ik die beschouwen als een scherts. Daarentegen behelst bovengenoemd ontwerp de toepassing van een in werkelijkheid bestaande drijfkracht. De tanden en raderen van de te bouwen machine geef ik slechts aan in alle bescheidenheid, onder verwijzing naar mijn tekortkomingen, en in het volle vertrouwen, dat er betere technici zijn dan ik.

Op de drijfkracht komt het aan. En wat is deze kracht? De nood der Joden.

Wie durft loochenen dat deze kracht bestaat? Wij zullen ons daarmee in het hoofdstuk over de oorzaken van het antisemitisme bezighouden.

Men kende ook de spankracht, die in de theeketel ontstond, door verhitting van het water en de deksel omhoog tilde. Zulke theeketelphenomenen zijn de Zionistische probeersels, en vele andere uitingen der vereniging „tot bestrijding van het antisemitisme”. Nu beweer ik, dat deze kracht, juist aangewend, krachtig genoeg is om een grote machine te drijven, mensen en dingen te verplaatsen.

De machine kan er uitzien hoe men wil.

Ik heb de innige overtuiging, dat ik gelijk heb — ik weet niet, of ik gedurende mijn leven gelijk zal krijgen. De eerste mannen, die deze beweging beginnen, kunnen bezwaarlijk haar roemrijk einde zien. Doch reeds deze aanvang brengt een hoge fierheid en het geluk ener innerlijke vrijheid in hun bestaan.

Om het ontwerp te beschermen tegen de verdenking een utopie te zijn, zal ik ook spaarzaam wezen met schilderachtige details in de beschrijving. Ik vermoed, dat ook daarzonder gedachteloze spot door persiflage van mijn ontwerp, het geheel zal trachten te ontzenuwen. Een overigens schrandere Jood, die ik de zaak voorlegde, zeide: het als werkelijkheid voorstellen van een detail in de toekomst, kenmerkt de utopie. Dit is onjuist. Iedere minister van financiën houdt bij zijn begroting rekening met cijfers der toekomst en niet slechts met die, welke hij uit het gemiddelde der vorige jaren of uit andere landen construeert, doch ook met cijfers zonder precedent: bijvoorbeeld bij het invoeren van een nieuwe belasting. Men moet nooit een budget onder ogen hebben gehad om dit niet te weten. En zal men daarop een financieel wetsontwerp voor een utopie houden, zelfs wanneer men weet, dat het voorstel nooit geheel ingang kan vinden?

12