De Joodse godsdienst door de eeuwen

mee ze zich bezig moet houden, nl. met het lijden van Israël en zijn uiteindelijke verlossing,

De Kabbala van Rabbi Jitschak Luria

Er breekt nu een nieuw tijdperk aan in de ontwikkeling van de Kabbala: de leer van de practische Kabbala, omdat deze èn van de groep èn van de enkeling medewerking aan de verlossing vraagt. Dit intensieve verlangen naar verlossing culmineert in de machtige persoonlijkheid van Rabbi Jitschak Luria, de heilige Ari genaamd. Deze werd geboren in 1543 te Jeruzalem, en na een langdurig verblijf in Egypte kwam hij in 1569 naar Safed, waar hij in 1572 overleed. In drie jaar tijd bracht hij een groots filosofisch mystiek systeem tot ontwikkeling. Hij heeft geen schriftelijk teksten nagelaten. Zijn persoonlijkheid was vervuld van een dergelijke geestelijke geladenheid, dat het hem onmogelijk v/as zich op één gedachte te concentreren. Hij zei een keer tot zijn leerlingen: „Als ik mijn mond open, is het alsof een onstuimige zee een dam doorbreekt en alles overstroomt.” Hij leefde in een mystieke wereld vervuld van visionaire fantasieën.

De leer van de Tsimtsoem (samentrekking)

In zeer korte trekken wil ik U de grondslagen van zijn mystiek denken duidelijk maken. Een zijner belangrijkste doctrines is de leer van de Tsimtsoem, concentratie, contractie of samentrekking. Volgens de oude leer van de Zohar, die wij al besproken hebben, is de wereld een uitstraling van Gods wezen, de quintessens van de leer van de emanatie. Volgens Luria komt het ontstaan der wereld door een omgekeerd proces tot stand, nl. door een inzich-zelf terugtrekken van het oneindige, het Ên-Soj. En daardoor ontstaat er ruimte voor de stoffelijke wereld en de mens.

39