De Joodse godsdienst door de eeuwen

Koning der wereld — ik citeer Zecharja — „op die dag God enig zal zijn en Zijn naam enig”.

In de schildering van dit toekomstbeeld wijken de visioenen van de profeten onderling af. Daarin wordt soms, lang niet altijd, melding gemaakt van een voorbereider tot die toekomst, een sterveling, een begaafd sterveling, die de ideële toekomst geestelijk en politiek zal voorbereiden. Later zal men aan deze figuur de naam messias, masjieach, gezalfde verbinden. Het Joodse volk ziet om zich heen nog niet een wereld, die beantwoordt aan b.v, de voorstelling van Jesaja hoofdstuk 11; reeds daarom kan het niet geloven in een messias, die reeds gekomen zou zijn.

De Ketoewiem

Dit dan over de profeten. Dan zijn er nog bijbelboeken in het derde deel, de Ketoewiem-Geschriften. Geschriften van velerlei aard en stijl, klaagzang en wijsheid, geschiedenis en verbeelding. Daar vindt gij o.a, het boek Ester met de geschiedenis, die inhoud heeft gegeven aan het Poerimfeest, dat vandaag overal gevierd wordt. Verder de Psalmen, ook buiten het Jodendom bekend, neerslag van gemoedsstemmingen van uiteenlopende aard, de Spreuken van Salomo en b.v. Prediker, waarin de auteur de wijsheid, in een leven moeizaam verworven, voor zichzelf en voor anderen vastlegt. En niet te vergeten het boek Job. Hierin wordt het grote vraagpunt van Gods rechtvaardigheid, van loon en straf naar werken, op dramatische wijze gesteld en tot openhartige discussie gebracht. Het antwoord is, dat de mens in zijn beperktheid niet in staat is tot oordelen tegenover het alweten en de almacht van God. Door Gods grootheid — hier op majestueuze wijze omschreven — worden de gebeurtenissen in de wereld aan elk menselijk eindoordeel onttrokken.

14