Rosj Hasjanah en Jom Kippoer

En nu is deze zichtbare wereld voor ons in puin gevallen. Reikhalzend kijken wij uit naar een plekje op de aarde, om rust te vinden. En wij zullen ook niet ophouden, aan ons leven, aan het leven van ons volk, een nieuwe basis te geven. Sterker dan ooit verlangen wij naar Erets Jisraeel. Maar wij weten ook, dat de weg naar dit doel zeer lang is. Hoe kunnen wij dan juist nu de vuurzuil missen, die ons met haar licht tot op de drempel van de nieuwe tijd heeft begeleid? Wat kunnen wij doen, om dit licht terug te zien?

Er is slechts weinig voor nodig, maar toch zal het velen een onmogelijkheid lijken, dit weinige te doen: af te zien van het gevoel, beschaafder te zijn, dan onze vaderen waren, de wereld en het leven beter te kennen dan zij en af te zien van de overtuiging, dat de onzichtbare wereld niet bestaat en dat er alleen maar een zichtbare wereld is. Weten wij dat dan wel zo zeker?

Zonder twijfel legt het leven, en niet alleen dat van onze generatie, getuigenis af van de opvatting, dat de zin ervan in deze zichtbare wereld daaruit bestaat, zo veel mogelijk te plukken van haar vruchten. Maar juist deze overtuiging is het, die de onzichtbare wereld aan ons gezicht en aan ons gevoel onttrekt. Wij kennen slechts objecten, waarvan wij het bestaan met organen waarnemen; met onze lichamelijke zintuigen het lichamelijke, met onze driften de voorwerpen van ons driftleven, met ons verstand het redelijke, met onze zedelijke wil het goede, met onze artistieke gevoelens het schone en met de diepste kracht van onze ziel, met het religieuze gevoel van de onzichtbare wereld, het bestaan van God.

Dat wij ons op de zichtbare wereld hebben toegespitst, heeft eenzijdig die organen overmatig tot ontwikkeling gebracht, waarmee wij de zichtbare wereld waarnemen. Wij kennen niet alleen de dingen, die wij met onze zintuigen van nature uit kunnen waarnemen. Wij hebben de grenzen van onze zintuigen zelfs verbreed met instrumenten, die ons verstand heeft uitgevonden. Onze ogen en oren nemen het oneindig kleine en oneindig verre waar. Ons verstand leert ons

74