Levensgang, eerste deel

6₉

van de menigte, die in tumult-kolken kwam opgolven, achterop fanfares, schetterend-scherp-uitgetoeterde trompetscheuren van koperen klankvloeken, dan voelde ie 'n weenenden moed, 'n grootsche, aanbonkende strijdliefde, die uitscheuren zou z'n ziel, die 'm gek, razend van geluk maakte. Alles tintelde aan 'm; 'n gloeistroom golfde door z'n lichaam. Uit liefde, zingende, dol-overgevende liefde, en uit haat tegen de verlagers van zooveel leven en geluk, wou ie alles doen, zichzelf heelemaal achteruitduwen, z'n meelij-angsten, z'n Liesje, z'n pas geboren wereldje van lees- en leefgeluk.

Maar dan, als ie las, 'n anderen keer weer, van de wreedheid en den wellust-haat van 't gepeupel, de doellooze moorderij soms, 't dierlijke menschenvleesch-gekerf, dan daalde in 'm 'n droefenis, zoo groot, zoo bitter, dat ie weende. Dan had ie pas voor zich gezien brokken wei aan de Utrechtsche zijde. Gewandeld had ie daar, en weggedroomd in de glanspracht van vérre, paarse sluiertjes, nevelend goud-groen rondom, overal rondom. Wat was toch die teêre weedom, die ie altijd zoo snakkend naar z'n keel voelde opkroppen, groot verdriet, dat ie zoo voelde in de natuur, verdriet en huilsmart, die klagelijk door 'm heen woei, in zachte stootjes van luwte, smart die ie toch goddellijk vond te hebben, zoo bij 't wei-gesluier ? En waarom vond ie die wei en die boomen, dat zongezeef en goud, dat sprenkelend lichtgejoel en uitgedoezel zoo mooi, — waarom? Zachte stemmetjes van overal, fluisterden en kabbelden in 'm, en neurieden 'n klankloos liedje, zoo zacht, zoo bevend-éven 'n spel van geluk, dat ie suf verdroomde al 't licht om 'm heen. Een vrede-rust borrelde op in z'n ziel; hij wilde niet meer denken aan bloed gezichten en verwrongen smart-angst van geworgde koppen. En toch tusschen 't klagelijk gemurmel van z'n ziel, en 't klankloos gedein van 't smarte-liedje, bleef z'n zien gevangen in zooveel vreemds op de wei. Hij wist niet wat zoo mooi was in dat verre gesluier. Uren bleef ie verdroomen, verkijken, en dan weer kwam 't in 'm aangolven, dat zachte, snikkende, weenende gevoel; dan brak 't gemurmel, en wild dooreen joegen de stemmetjes van z'n ziel, 't klagelijk lied van z'n huil-smart. Dan bonste aan, in sneller tempo van koorts, uit de dein-rhytmiek van z'n droomen, en van al 't vreeselijke dat ie gelezen had, 't ontzettende, zoo midden tusschen 't verre weigesluier en zonnegevonk. Dan zag ie plots reuzestoeten met pieken en speren, met knodsen, bijlen en bajonetten, flitsend en piekend in 't licht van den dag, achter vlambreking van gebouwen, met straten rood gevloeid, vol afgesneën hoofden. Dan wankelden in 'm z'n rust, z'n geluksleven, dat ie dacht altijd te zullen hebben, als ie mee mocht hakken op de koppen van verkrachters en uitzuigers. Dan ineen kon ie denken aan heel iets anders, aan iets dat ie zelf niet begreep of 't kon. Of 't kon, dat al die kleine kindertjes, dat onnoozele, kleine wereldje uitgemoord zou worden, en dan zooveel vrouwen, mgoie, die ie wel eens had gezien, en die maar meededen uit stomheid^

En had ie er zelf wel begrip van? Was ie zelf zoo vernederd