Letterkundig leven, deel 2

DE ASSËNHOEVE. »3

haar: ״arm, lief, hef vadertje"! Lief vadertje____in den

hemel,hoe is het mogelijk! Alle menschen zijn zondaren, doch bij zulke vrouwelijke lieftallig- en vergevingsgezindheid slaan zelfs Panopticum-poppen de wassen handen in malkanderen.

Vreemd, vreemd, dat we geen oogenblik toch onder den indruk komen van al de gruwelijkheden dezes menschelijken zondaars. Waarom niet ? Zeer eenvoudig. Wijl er geen echte menschelijkheid leeft in al dat vreese-lijk gebeuren. Wijl de schrijver, schoon allerlei groot-sche en tragische gegevens bijeengeharkt hebbend, ons nergens, nérgens kan doordringen van een echt, levenswerkelij k gebeuren. In ons schiftend, keurend en toetsend bewustzijn ontstaat n.1. een geheimzinnige werking. We lezen, lezen al dat hevige en gruwelijke en.... we blijven plezierigjes rondgluren naar glimlachjes-licht op een koper potje in half-duister, of we snuiven een lokkend en lichtelijk-benevelendgeurtjevanversch-gemalen koffie uit de keuken. Drommels hoe hardvochtig____Nou ligt die candidaat dood en Tine gilt

van de smart. Het kan wezen, maar.... mijn voet slaapt, alsof een leger muizen er met de trillende staartjes overheen wipt. Ajakkes. Nou steekt Hef vadertje

zich in brand!____Het kan zijn,____maar waar heb

ik toch weer mijn spoorgids neergelegd?____

Ach, hoe jammer, er is geen innerhjke stijl in dit boek en de uiterlijke werd door en door valsch! Het zijn alle bedachte geconstrueerde melo-films; het is alles pasklaar gemaakt, zooals er heele scènes en gebeurtenissen in elkander geprutst en bijeengekiekt worden voor een bioscoopdoek! Ge zult opmerken: maar waarom is deze gebeurtenis-groep nu melo-dramatisch en zijn vele andere, nog afschuweUjker feiten uit het werkelijke leven, het niet? Waarom bHjft ge hierbij volkomen onontroerd, en niet bij Zola, Balzac of een af-grijseUjk gebeuren bij Shakespeare, Dickens of Tolstoi? Ik zal het u zeggen. Niet de gruweldaden op zich zelve