Letterkundig leven, deel 2

50 DE GELUKKIGE FAMILIE EN EÉN VOOR ÉÉN.

staat de drang naar verinnerlijking en bezieling zijner figuren en van alles wat rondom hen beweegt en ontstaat. Zoo spar kelend-levend als hij demenschen schept, zoo doorfonkeld van licht en glans of zoo kwijnend van stemmingstonen wil hij ook de atmospheer óm hen heen zien trillen of druilen. Vraagt gij mij nu: kon dit niet alles dieper, fijner, navranter, verbeeldingsrijker en aristocratischer geuit? Dan zeg ik: o stellig, maar nooit inniger en zoo van binnen tot op het merg verwarmd, door een prachtige menschelijkheid die óp-schijnt achter een klare vlam van liefdevollen levenshartstocht. Rijk is zijn karakteristiek van menschen en dingen en men ervaart telkens hoe deze Robbers, in gevoelsdiepte nergens zich óppronkend tot den rang van philosoof, met vollen geestelijken luister de levensuitingen bestudeert en ómschept tot kunst. Ook hier werd in de beschrijving van simpel maatschappelijk gebeuren, in de aanduiding en de ontwikkeling van levensstaten en levenstoestanden, een vaak zeer fijne, zuiver-geestelijke verinnerlijking bereikt met menschen en niet slechts met woord-materiaal. Zulk weergeven van leven is gelijk een innerlijk dichten. Een man als Boutens b. v., die zich allicht verbeeldt met de abstrakte, mystieke en innerlijk-ver-geestelijkte ijlheid van taal, oneindig ver te zweven bóven de zede-typeeringen van een dergelijk groepje burgermenschen, zal zich stellig verbazen over mijn meening, dat Robbers in gevoelsdiepte, in menschelijkheid en in kunstenaarsmacht, in niéts zijn mindere blijkt, ook al richt Boutens'schoon rijmspel zich schijnbaar tot een geheel andere waereld van aandoening en gewaarwording. Het perceptieuse in de denkingen van een wonderdiep peilend brein en het suggestief ontspannen der affecties met een cerebraal-beheerscht taalmeesterschap lijkt even onontbeerlijk in het proza van een groot menschen-schepper als klank-maat, geluidzang en rhythmiek in het vers. Zoo zijn b.vi schep