Letterkundig leven, deel 2

48 DE GELUKKIGE FAMILIE EN EÉN VOOR ÉÉN.

onzer beroemdste en meest-beteekenende auteurs, die Robbers met een smalende minachting, een dorre middelmatigheid noemde en noemt. Ik daarentegen beweer, dat Robbers door zijn boeiende karakter-ontleding en de fijnzinnige atmospheriseering van allerlei gebeurtenissen, tot de allerbeste epische verhalers behoort. De huiseHjke-feesten-beschrijvingen in zijn romans blijken uitmuntende zede-teekeningen. Hij voelt heerlijk het binnenhuis, het avondlijk goudlicht der kamers en alles wat het omhult. Overal geeft hij een overgudsende warmte, een innigheid en een alles-omgloeiende levensüefde in het epische en in het psychologische, in het dramatische en in fijne stijlwendingen die bijna naar het lyrische overgaan. Ik zal u een eigenaardigheid van zijn stijl doen zien, waarin de fouten ontspringen aan een superieur kunstenaarstemperament. Zie in den volgenden zin een oppropping van details die, doordat zij woordkunstig niet belangrijk zijn, de plastiek van het geheel verzwakken: ״En met driest-resolute, poenigheerige bewegingen tastte hij vlug in den binnenzak van zijn kojjie-bruin colbert, bracht een zilveren sigarettenkoker te voorschijn, pikte er een dunne sigaret uit — waarvan het vergulde mondstuk bij 't tusschen de lippen steken even, zacht, glimmer de. Uit een vest zakje vingerde hij vervolgens, wenkbrauw fronsend, een klein doosje lucifers op, en met een mislukkend trachten naar mannelijk-toornig-doen streek hij er fel een aan, bracht de vlam aan zijn sigaret; 't vuur drong er, bij zijn nijdige trekken, dadelijk diép in door".

De fouten ontstaan hier in hun zonderling-beklemmende werking door een benauwende opéénhooping en een zucht tot compleet willen zijn. Want wat begeert Robbers uit te drukken, hij, die anders in het leven der zinsdeelen soms zulk een zwaar-epische beweging en golving kan brengen? Allereerst wou hij den branie Piet Baatz vóór ons zetten. Echter niét op zichzelf,