De Jordaan

i5i

lijk aan onwezenlijke dingen; aan het woeden van den heeten zomer in den Jordaan; aan een wind-huiver over het stille water van de Bloemgracht, pas gezien. Hij bedacht dat hij nog vier van zijn grootste garnalen-manden moest ophalen bij Witte Na in de Ratelwacht-steeg en dat Jan Broek-en-Jurk hem een ״kees" had geweigerd. — Maar dat was zijn doel, zijn dieper, onbeklemd begeeren niet. Dronken was hij, zeker, maar tegelijk klaarlicht van handelen zou hij zijn. Hij hoefde niet aarzelend te snuffelen naar de lucht van zijn haat. Hij voelde het wreed-onverschillige in zich van vernietigende natuurkrachten. ״Ijskoud" stierf hij van alle genegenheid af. Hij voelde een bleeke grauwheid over zijn gezicht heentrekken en zijn oogen zoo diep het hoofd ingloeien als waren ze met een hevigen stoot tot op den achterkant van zijn hersens doorgeslagen. De knoken van zijn knuisten voelde hij nu ijzer-stram en puntig als van een boksbeugel. De tragische werking van zijn verwilderde hartstochten koos onbewust zijn eigen ziel tot object. Hij verontangstigde zich in zijn eigen benauwenissen. Hij voelde nu zelf dat hij er afschuwelijk gemeen moest uitzien. Zijn losgewoelde instincten, eerst opgekneld tusschen de beklemmende ruimten van saampersend verstand en omzichtigheid, speelden een stormig spel met zijn bewuste wezen. Een soort van voor niets terugwijkend fatalisme had hem gegrepen. Een kouden grinnik was al wat hij er tegen deed. Hij zou op den menschen-vuilnishoop trappen, grinnikend trappen., Dat moést zoo. Hij, schuw, kop neer?.... Hij, Stijn de stotteraar, de Mop?.... Zijn toom was doorgebeten. Met versnelden groei kwam in hem tot uitleving wat bij duizend anderen van zijn soort, latent bleef dralen rondom fatsoen, angst voor openbaar oordeel en het straffende gezag. Het was een toestand van klare wreedheid, die even