Essay en critiek, Groote figuren

OVER FRANCISGUS VAN ASSISI 85

IX

De geest der Renaissance is eigenlijk lang niet zoo modern als wij wanen.. . wij waners... (althans daarin eerstehandsch!) De Pauselijke decreten... Prof. kucht!.. Weest u wel bewust, tweedehandsch-schouwertjes, dat stof en inhoud van de Benaissance-kunst, ondanks allen inslag van classicisme en profaniteit, voor het grootste gedeelte ״christelijk" zijn geweest en gebleven, „even" christelijk als de Middeleeuwsche kunst tevoren was.

Maar de secularisatie van den Kerkelijken staat...

Prof. kucht weer. Is er hoogmoed of struma, die den krop zoo laat zwellen?... Gij zegt... 41 wat levend was in de Middeleeuwen, heet tenslotte Renaissance. Eilieve, wat blijft er dan van de Middeleeuwen zelf over?

De Prof. vraagt zoo maar, zelf heel simplicistisch en schijnbaar-wanhopig. Het antwoord heeft hij reeds in zijn hooggeleerd vestjeszakje. . . In de Katholieke Middeleeuwen was niet alles collectivisme, zelfs niet in de Katholieke kerkinrichting...

Prof. glimlacht! De Middeleeuwsche beschaving juist geeft geheel andere bewijzen. Ook in de Middeleeuwen treden de individualiteiten telkens naar voren, met scherp persoonlijk streven, denken en handelen¹).