Essay en critiek, Groote figuren

OVER FRANCISGUS VAN A^^aI?I 43

en smakelooze beelden en gelijkenissen van Dante naast wreede en platte grappigheid, rij aan rij plaatst en dichter's gemaaktheid, grilligheid, gebrek aan proporties, scherp hekelt. Daartegenover weer, hooren wij naar de koortsachtige verheerlijking van Carlyle, waar hij als het ware kreunend van geluk, spreekt van den hevigen Dante, hevig in alles; tot alles doorgedrongei . .Waar hij verklaart: ״Morally great, above all, we mu;t call him: it is the beginning of all. His scorn, his grief are as transcendent as his love". (״The Hero as Poët", Carlyle).

OYER GIOTTO EN BYZANTIJNEES I

Giotto's fresco-verheerlijkingen op de Assisische kerkgewelven van San Francesco, boven het graf van den Heilige, (Yenturi noemt ze het werk zijner leerlingen), schijnen zoethartig van innigheid en tegelijk stout-ver-halend. De hartstochtelijke Florentijn Giotto bracht nieuwe schoonheid, als psychologisch portrettist, nochtans vast aan de middeleeuwsche traditie. Toch, wat kunstgeschiedenis-boeken van treffelijke kenners en grondige tijdvak-bestudeerders ons van Giotto's scheppingen vertellen, blijkt veelal napraterij.

ä milliers ajourd'hui dans 1'Italie, de Mila jusqu'ä Otrante". (Correspondence 9" in „Oeuvres complètes de Voltaire", p. 251).

Wél dwaas is Voltaire's oordeel over Franciscus van Assisii

.,Mais je suis peu content du bonhomme Frangois; II crut qu'un vrai chrétien doit gueuser dans la rue, Et voulut que ses fils, robuste fainéants, Fissent serment ä Dieu de vivre ä nos dépens".

(„Oeuvres complètes de Voltaire", dl. 10, p. 380).

Zijn eigenlijk oordeel over Franciscus vindt ge in „Quête", dl. 20 van „Oeuvres complètes", en in „Essai sur les moeurs", dl. 12.