Essay en critiek, Groote figuren

102 GROOTE FIGUREN

Hoe schuchter bloeien en geuren Franciscus' ,,bloem-kes" ook buiten de Fioretti en de laat Byzantijnsche compilatoren. De mysticus Franciscus huivert van heerschzucht, is diep afkeerig van hiërarchie, van eerbetoon en weelde. Heinrich Tilemann wijst steeds weer en weer op Franciscus' zaligheidsgevoel, op zijn stralende levensvreugde. ,,Es sei daran erinnert, dass Franziskus sich sehr angelegen sein liess, die Jünger geradezu zur Freude zu erziehen. Sie ist ein notwendiges Element in der inneren Verfassung des rechten Minderbruders", (p. 176).

In „Vita I" zien we al, hoe hij zijn vreugde naar alle kanten laat uitstralen. Zijn heele ziel is één dithyrambe. Wanneer hij zingt, bidt, zegent de Poverello, is alles panegyriek. Alles in hem is godsvreugde. Zijn pijnen, zijn martelingen, zijn ontberingen, hij ziet ze voorbij, zijn nietig lichaam. Hij leeft in een zaligheidsgevoel, de troubadour Gods. „Nihil aliud desideremus, nihil aliud velimus, nihil aliud placeat et delectet nos nisi Creator et Bedemptor et Salvator noster, solus verus Deus, qui est plenum bonum, omne bonum, totum bonum, verum et summum bonum, qui solus est bonus (Luc. 18, 19), pius et mitis, suavis et dulcis, qui solus est sanctus, iustus, verus et rectus, qui solus est benignus, innocens et mundus, a quo et per quem et in quo est omnis venia, omnis gratia, omnis gloria omnium beatorum in celis gaudentium. Nihil ergo nos impediat, nihil separet, nihil interpollet." Beg. prima, c. 23." (Tilemann, St. p. 177).

Zoo is God hem het hoogste goed.

Franciscus jubelt, jubelt en schreit van geluk-en-weemoed zich de oogen blind. De koopmanszoon heeft zich in bovenmenschelijke kuisehheid afgescheurd van genot en zins vreugde der lagere spheren¹). Hij heeft