Geschreven Portretten

21

zwijgende dingen uitdrukt, is juist Van Looy. Zou hij de volksziel hebben verloren hiermee ? Lees zijn ״Stieren-gevecht"-beschrijving. Ge denkt,.... een prachtstukje waarnemingskunst! Ik zeg u, neen, een heerlijke, naar het innerlijk-toegekeerde levensschets, door het uitwendig-waargenomene en waarneembare heen, tot leven en beweging gebracht, 't Is een pracht, deze beschrijving. Maar hoeveel meer dan alléén beschrijvingskunst vermag, ontroert zij ons, omdat het werd, inleving, zeer diepe inademing van al het gebeurende, uit het allerbinnenste kern-bestaan doorvoeld en weergegeven. Ge denkt: hier is alles uitgesneden en gezouten wat realisten-oogen maar zien en realisten-handen slechts bemachtigen konden. Ge denkt: ziehier vooral een opzien tegen zèn, een meegaan met vurige licht-goochelingen; een zien van roode soldaten-beenen, van halve-maan-vormige arena-schaduw; van krielend mannenvolk, van Spaansche vrouwen met wiegende waaiers. — Maar ge vergist u armelijk! Hier geeft Van Looy een brok Spaansch hartstochten-leven naar zijn innerlijkst-tragischen en noodlottigen aard. Laat u niet misleiden door den fonkelenden gloed en de gloeiingdercoloristische woorden, als hij grijpt naar vaktermen: „uit de zware tonen van biester karmozijn en blank blauw." — Laat u niet misleiden door het soms uitsluitend-beschrijvende van het oranjeharige monster, door den wijnrooden torero achter