Letterkundig leven, deel 1

75 DE ZONDE IN HET DEFTIGE DORP.

eenige smart der baring te hebben doorleefd, zich gracieuselijk op de plaats neervleit, waar even ervoor de verloste ega had gelegen. Op zeer ingewikkelde philosophische en psychologische gronden meent hij het recht te hebben, zonder evenwel eenige physieke pijn te gevoelen, te mogen gaan kermen gelijk de kraamvrouw het wilde doen maar niet mag. Hij houdt zich, door een ritueele stamvroomheid beheerscht, doodelijk zwak en spreekt met uitgeputte stem. De oerkraamvisite nadert het bed of de oerrustbank, al naar gelieven, en de man klaagt over de hevige pijnen die..... hij niet doorstaan heeft. Hij jammert van zijn zwakte, terwijl zijn spieren trillen van kracht. En met een hoffelijke teederheid worden den uitgeputte de fijnste versnaperingen aangebracht.

Hij eet deze lievigheidjes tot troost en onder de ontroerende genegenheid waarmee de toovenaar en de hoofden van andere familiën hem bij het afscheid beterschap toewenschen, zakt deze afgematte amechtig ineen, met een overladen maag en gezegend tot een spoedig herstel.

Geheel ongezocht moest ik telkens denken aan deze ethnologische anecdote, toen ik dat dertigste, meesterlijke hoofdstuk van ״De Zonde" gelezen had. Al deze druk-jammerende schepsels vangen den troost op voor hun smart en wee, dien de eigenlijke ver-trépte had moeten ondervinden.

Het valt op, hoe vaak in dit boek tooneeltjes voorkomen die zoo strak en zuiver in scène staan, dat ze voor het tooneel geknipt zijn. Hier en daar is er te groote gerektheid en de sprong naar den zoon te Edinburg, het verleidende theologantje, lijkt uit de compositie en uit den atmospherischen toon van het geheel. Maar alles bijéén werd ook dit boek, naast het voortreffelijke Geertje, een meesterlijke arbeid.