74 DE ZONDE IN HET DEFTIGE DORP.
Men had de tranen van freule Constance van Ivaker-velde langs de hoogadelijke wangen zien druppen. De oude freule Sitsen had juffrouw Lovink Halster, die naast haar zat, den eau-de-cologne-flacon toegereikt. De menschen hadden luid zitten snuffen en grienen. De kerkeraad bleef lang bijeen. Het is een trekken heen en weer, van auto's, vigelantes en equipages en Aleida, hoogadelijke vrouw van den burgerlijken dominee, voelt al dezen liefde- en condo-leancedrang naar haar man, heerlijk. En zoo markant, na de preek. Haar man heeft de geheele gemeente ontroerd, zegt een jonkheer. Het was het treffendst moment van den middag, zegt een freule. Een andere, uit een rijtuig met twee schimmels, komt de verschrikkelijk geslagen Aleida zoenen.... Het was in één woord een troostrijke middag voor hen allen
geworden. Zooveel sympathie,____ zoo algeméén.
Hiermee eindigt dit hoofdstuk.
Dit gedoe is van een ontzettende werking. De
dominee, zijn vrouw____zij krijgen den vollen troost
van allerlei soort menschen, alsof zij het lijden te
dragen hebben van____ het slachtoffer Dina, over
wie geen woord gerept wordt. Dit hoofdstuk doet je zenuwachtig lachen. De volgehouden komische kracht werkt naar twee kanten: ze schrijnt en ze wekt den lachlust. Men weet niet wat men meer moet voelen onder zulk een troep menschen: verachting voor de zelfvertroetelende steenwerpers naar de zondigen, of meelij met zóó achterlijke moralisten die met een schandelijke willekeurigheid het zwaartepunt der smart en schande verplaatsen.... naar eigen honk.
Ik herinner mij eens in een ethnologische studie over oervolkeren — de overeenkomstigheid der situatie is niet dan toevallig — gelezen te hebben, dat bij een bepaalden stam de kraamvrouwen onmiddellijk na hare bevalling uit het bed verjaagd worden door den echtgenoot, die geheel gezond van lijf en leden, zonder