Letterkundig leven, deel 1

UIT DE GIS. 59

een rups in tweeën hakken! Barre gruwel. Het voorste gedeelte van de doorgehakte rups at dadelijk verder alsof er niets gebeurd was. Die ontstellende onverschilligheid is, — afgezien van het organisch wonder — nu ook een kenschetsende eigenschap van Brandt van Doorne. Die behapt zijn literaire ruif al snij je hem in duizend stukken. Hij blijft nuchter, nuchter als een oorwurm. Weet ge, zoo Hollandsch koel-nuchter, zoo nuchter-alleen-voor-zich-zelf, zoo zonder verheffing-nuchter, zoo.... allureloos-nuchter. Was hij maar sarcastisch-nuchter, vlijmend-nuchter, koel-spottend nuchter! Was hij maar van een nuchterheid die zich verstrakt in ernst, maar toch échter de ernstige nuchterheid een bevend ontroeringsleven verborgen houdt als een fijne vrucht van zacht sentiment. Maar het geval is hopeloos. Hij zet maar zijn zinnetjes strak, doodbit-ter gewoon, ellendig gewoon neer, alsof het woord geen ziel heeft.

Maar beste lezers, nu denkt ge dat Brandt van Doorne niet veel zaaks is? O! ge vergist u schromelijk! Hij is in vele opzichten een voortreffelijk auteur. Hij is

zóó echt, zoo menschelijk waar____zoo oprecht en

eerlijk als héél, héél weinig kunstenaars slechts zijn. Hij is onopgesmukt, geen philosophisch Zondagsruitertje en zonder valsche ontroering. En vooral zoo weinig blazerig en katerig, dat ge over zijn eenvoud heenstapt eer ge het weet. Hij bekijkt het leven, nuchter, maar éér hij zich heelemaal omdraayt ziet ge even een fijn spotlachje op zijn gezicht. Hij vertelt toch wel gezellig en levendig al maakt hij het wat kort en tele-grammerig-afgebroken. In ons land is hij de eenige schrijver in wien de soberheid echt is en uit de psychische natuur zelve geboren. Anderen en velen hoort ge zoo vaak lamenteeren over de deugd der soberheid en intusschen knoeyen ze zelf de pagina's vol met zeer onsobere onnoozelhedens!

Allure! ziet ge, puike allure! Zeg honderd maal.