Letterkundig leven, deel 1

52 VERZfiN.

visioen. Maar voelt ge de groote fantasie die geheel eigen is en de inkeering naar het binnenste leven van al het even naar buiten vertoonde? Dat is juist psychisch zoo enorm merkwaardig in den dichter Leopold. Alles werd innigheid in dit werk en tegelijk toch zoo zonder eenige opdringerigheid. Dit is inderdaad Nieuwe-Gtis-impressionisme en toch volstrekt niet een haastig en gretig reageeren op zintuigelijke indrukken. Het is veel meer en veel dieper. Het is meer ook dan het picturaal impressionisme van Van Deyssel en Gorter en waar b.v. Karei van de Woestyne zoo scherp door aard en aanleg tegenover staat. Toch blijft het een splinterend probleem, een hachelijk zaakje de nuancen-verschillen der temperamenten, zelfs waar ze overeenkomen, aan te toonen. — Bij Leopold, anders dan bij Gorter, is het impressionisme tegelijk coloriet-in-taal en wijsheid-in-woord. Ik zou over veel ruimte moeten beschikken om uit de vele visioenen, overgangen en beeldvormingen dit aan te kunnen toonen. Gorter ontstelt u en valt u benauwd met zijn plotselinge heftige droomen en begeerten als ikheid. Leopold leeft niet onder een smartelijke straf van het onrust-aanjagende bestaan. De impressie der dingen verwerkt hij tot schoone en zeer ingetogen mijmeringen. Hij symboliseert en vaak geheel onbewust. Gorter theoretiseert op vijfvoetige versmaat, Leopold is in wisselend metrum niet de theorie maar de innerlijke wijsheid van het leven koesterend. — Neem eens het vervolg van Kinderpartij.

O, jonge meisjes met zijen haren en lichte jurkjes kreukgeplooid en met de smalle voetjes strak gespannen en langs het oppervlak vaardig bewegende op de maat van het gezang, dat verder gaat, zooals door dungebleven, jonge lippen, uit ademenden mond, die zedig hall ontsloten stond.