Letterkundig leven, deel 1

VERZEN. 39

vermengt ge hiermee de schoonheid met de wijsheid. Ik zou zacht lachen. Want het Wijze woord van Lao Tse is een der hoogste woord-kunst-mtmgen méde in zijn heerlijke en sobere schoonheid. Nimmer nog heeft een wezenlijk Wijs mensch zich uitgesproken, zonder tegelijk den vorm te vinden, den eenigen en hoogsten vorm, voor zulk een Wijsheid bestaanbaar. Plaats naast al de honderden theosofische geschriften vol theoriëen over adel en hoogheid van geest, de éigene, alle levensinstincten saambindende taal van enkele héél groote Wijzen als Christus en Boeddha, en gij hoort, door het innerlijke rhythme, het metrum, den aard der beeldspraak, door klank, kleur, zin en gang van dat woord, dat het alleen zoo gezegd, in zulk een geheel éigenen vorm, alléén naar buiten kon worden gebracht, om Wijsheid te kunnen zijn. Ge ervaart dat de Grooten in één pagina, met hun ״proza", waarin alle aandoeningen der ziel en van den geest leven, méér geven dan al de duizenden betoogende bladzijden gewijd aan en handelend óver wijsheid, goedheid, reinheid enz. Al deze „anderen" schreven „ook" proza. Alleen de groote Wijze schiép het woord. En dat prozawoord leeft op even eigene psychische krachten als de „gebonden" schrijfkunst.

Neem eens de woorden der groote Oud-Testamenti-sche propheten. Het is z.g. proza. Leg er eens naast een

vers van Boutens. O, men weet____Boutens is een

fijn dichter. Hij kent het vak door-en-door; hij heeft het hoogere gevoel voor maat en beweging. In de werking van maat en beweging op elkaar ontstaat het schoone en geheimzinnig bloeyende en ademende geheim van zijn vers, zijn dichtkunst. Dacht hij u grooter kunstenaar, dieper ziener dan Tagora? Het zou mallig-heidzijn. Tagora, de „prozaïst", is een heel groot dichter. En de geestelijk-mystieke levensspheer van zijn arbeid drukt een oneindig veel hoogere orde van wijsheid een zuiverder menschelijk-verinnerlijkte wijsheid uit