Letterkundig leven, deel 1

20 DE BRIEVEN VAN MULTATUU.

om iets nader te komen tot het zijnsmysterie, daar plaatst Multatuli de spottend-onbeschaamde woorden van een vinnig, toch ordinair debater, en het sarcasme van een geestesanarchist in den slechten, onwijsgeerigen zin. Hij kan niet tegen den verholen aard van het bestaande; een onbeheerschbare drang naar oppervlakkige klaarheid en levensdoorgronding stuwt hem er heen. En juist daarin openbaart zich de paradoxenman op de onbehagelijkste wijze. Dat ment zijn licht veerend cabrioletje van snappende eigenwijsheid, zoo zorgeloos tusschen het dringend geweld van de zware strijdkarren der grootste denkers! En hoe lichtzinnig en zichzelf bedwelmend, met zijn air van wiskundige logiek, lost hij de levensgeheimen in hooger-burgerschool-sommetjes op! Men vraagt zich telkens af: ... zou hij inderdaad zoo weinig van het dichtend genie Shakespeare's begrepen hebben, zoo weinig van het wonder Rembrandt? — Smaadwoorden komen u op de tong branden.

״Dus verzocht ik u (Huet) om eens zonder genade, Shakespeare, Goethe, Schiller te behandelen. Dat werk van u zou ik bestudeeren en daarna, neem ik aan wat goeds te leveren.

En is het niet ellendig, dat ik, die over deze drie heeren niet zoo gunstig denk, om wat te kunnen leveren me inspireer op hun niet geacht voorbeeld?...

Ik zou er niets groots op wezen als men zei: ״precies Goethe", waarachtig niet. Het spreekt van zelf, dat ik enkele morceaux van die drie schrijvers uitzonder. Maar het geheel?" —

En dit:

״Hoe Schiller en Goethe, ja Shakespeare ook, omspringen met de prosodie, mogen ze bij onzen lieven Heer verantwoorden. Maar men slikt alles van die heeren".

Elders verklaart hij:

״De buitenlandsche conventiën zijn ingeburgerd,