Letterkundig leven, deel 1

214 .ichtë last״! de

naar zeker lichtzinnig en prikkelend vermaak. Hoe zot is aan het slot de ״bekeering" naar het geloofsleven, zulk een karakter ingebracht. Oók, het sterven van den ouden Willing, juist in den nacht van Jeannet's ont-eerend bal-masqué-avontuur. Zoo Willem's hanteeren van de rij-zweep om den charmeur De Corver af te ranselen, als die zijn vrouw heeft willen dwingen tot overspel. Welk een gruwelijk romantisch gedoetje, deze episode. Zoo Jan Brandt Jr.'s bekeeren, zijn afzien van verzet en zijn soms gretig luisteren naar Christi-aan's vrome en wijze woorden. Zoo het heele uitbeelden van de figuur Emil de Corver. Er loopt in dit boek te veel néast, in plaats van kruiselings dóór elkaar. Allicht heeft zijn onmacht als episch groepeerder hem gebracht tot een voortdurend aangrijpen der figuren, van psychologischen kant. En dit juist verklaart de averechtsche uitwerking die de roman op den oplettenden lezer zal hebben. Een episch product, voor het allergrootste deel behandeld als psychologische roman. Zoo een werkwijze moet verwarring, verveling, wijdloo-pigheid en decomponeerende elementen aan- en inbrengen. De heer Schrijver is vooral psycholoog, terwijl hij het werk van een groot epicus wou doen die de enorme gave der synthese bezit. De psychologie in zijn boek werd meestal voortreffelijk. Er leeft veel fijnheid in de waarneming en soms een zeer bekorende verinniging van het geziene. — Zoo op het oog lijkt al dat weergege-vene, van een banaal-huiselijk realisme. Ondichterlijk in hooge mate; alles zoo gewoon, doodgewoon; geen enkel romantiekerigheidje en een uitspinnen van de allersimpelste dingen. Leg zulk realisme naast de kleurige, menschelijk-rumoerige, lyrische en beschrijvende heftig- en hevigheid van een Dickens-roman, door-tinteld van humor en guitige geestigheden; leg het naast het vernuftssprankelende van een Herman Heijermans of Johan de Meester, — hoe mat en vlak, hoe zeurderig en sleperig lijkt het ons dan! Maar naar