Letterkundig leven, deel 1

IVI,EIDEHDE BESCHOUWING. II

dingen schreef, zoo bijtend scherp en vrijmoedig, dat hij Flaubert tot een eenigszins malle apologie dwong, welke zelfs Anatole France als bewonderaar van den kunstenaar en als verwerper van den ideeën-mensch Flaubert, te kras zou blijken, en in naïveteit slechts overtroffen werd door zijn verweer tegen een scherp en zéér afbrekend artikel over Salatnmbö, van den redacteur der Revue Contemporaine, Froehner. En toch, welk een innige dingen staan er in dit wederwoord en in de zelfverdediging, zoo vol van het on-bewust-wijsgeerige dynamisme, dat zoozeer Flaubert's gansch innerlijk wezen kenschetst. ״Mon cher maïtre, j'ai t&ché d'être simple. Riez tant qu'il vous plaira. Oui, je dis simple et non pas sobre,... en waarin zulke zonderling-cerebrale beweringen over het Oos-tersch heidendom voorkomen, in verband met de veronderstelde onbevattelijkheid der hellenisten. Ook zulke onderwerpen waagde hij te ״bekeuvelen", Sainte Beuve, onze prins der literat uurcritiek, naar Edmond Schérer hem onderdaniglijk doopte... in de krant. Zonder de geringste populariseering van zijn groote gaven. Zoo schreef hij gelijk hij doceerde als professor, als psycholoog, moralist en literair portrettist van den eersten rang... in de krant. En zoo schonk hij zijn land een zéér voortreffelijke literatuurgeschiedenis, in wekelijksche kronieken, langs den meest populairen weg... de krant. Zoo zou hij stellig hebben gevochten tegen een Rodin, wanneer één als deze in zijn tijd had gesproken over den ״realist" Rembrandt, ״dont la sensibilité est plus extérieure", die meer waarnemer dan dichter des harten blijkt. Zoo zou hij gevochten hebben tegen zulke krankzinnigheden. .. in de krant.

En zoo vond Sainte Beuve's groot voorbeeld in de voornaamste buitenlandsche dagbladen navolging.