Letterkundig leven, deel 1

van stad en land. 139

mystiek. — Hij voelt zich zanger en hij zingt. De moderne literatuur gaat hem voorbij en hij zuigt al haar schoon in zich op. — Maar Vondel vooral, Vondel met zijn breede rhythmiek, met zijn visioenaire groepeeringen van woord, klank en wezen, Vondel slaat en pakt hem enorm! — Zijn vers heeft denVondeliaanschen klank, de uitgolvende daling en stijging in caesuur, bij hem echter ganschelijk onbewust. Versificatie en dicht -techniek zijn vaak nog zeer stroef, hakkelig en slingerig door maatonzuiverheid. Van Collem kan nog zeer troebel wezen in zijn woord, zijn beeld, in het metrum en in de ldankwerkingen van zijn taal.

Maar inzijnoogen weerspiegelt zich de heele waereld van smart en schoon. Gorter, open voor de blanke lichtspelingen van zon en ruimte, weerkaatst dèdelijk de waereld met zijn brandenden gloed of zijn vrucht-drachtige zwijmeling. Van Collem werpt een groep schaduwen over het waereldtafreel en verdroomt alles tot stemmingsbeelden. Tegenover Kloos' classicisme is hij de romantisch-bewogene, de hartstochtelijke, bijna vinnig-ironische en smartelijk-verbijsterde. In zijn rijmklanken sterk Vondeliaansch, in zijn techniek Gorteriaansch en Kloozerig en Perkachtig soms, heeft hij toch een zeer eigen innerlijk leven. Ziethier een brokje Van Collem.

Damrak-Sprookje.

Bij avondval beeft op het water

Juweelengetril,

Het roerloos doofzwarte,

Het doofzwarte water stand-stil.

Bij avondval loeren de lijnen Bewegend, vergrimd, De huizen-ellende, De huizen-ellende op-klimt.

Bij avondval woordschuw het klagen Uit bouwval en bint,