Letterkundig leven, deel 1

IX.

L. VAN DEYSSEL. - I. ACHTSTE BUNDEL VERZAMELDE OPSTELLEN. - II. VERBEELDINGEN.

Zelfbeheersching is een schoon ding.

Vooral mi, als men over den achtsten bundel van dezen merkwaardigen man te schrijven heeft. Want dadelijk, dédelijk vliegt ze naar je hart, de aandoening, te zeggen wat deze schrijver voor ons allen was en nog is en dan met bewogene, halfschreyende stem te spreken van de geweldige schoonheid, die hij ons dwong te zien door de macht van zijn groot woord in het werk van anderen; te zeggen ook wat voor ons, jongeren, was, zijn levend, gloeyend woord, het reusachtige van zijn hartstocht, het woeste vlammenspel van zijn verbeelding, de gloed van zijn voorstellingen, de donkere en lichte brand van zijn visioenen, de Walkyren-ren van zijn verlangen en passie, de heilige zang van zijn levens-en schoonheidsbegeeren.

Maar zelfbeheersching is een schoon ding.

Ons gevoel en vereering voor dezen werker, den werker van alle acht bundels en twee romans, ze kunnen hier niet uitgestort worden, want het is alléén den achtsten bundel, dien de croniqueur ter bespreking krijgt. Een algemeene karakteristiek van de gansche VanDeyssel-figuur zoueen bespreking van dezen bundel geheel op den achtergrond schuiven.

De achtste bundel, wat geeft ze?

Critiek op Van Looy, Frans Coenen, Honoré de Balzac, op Zola, op Beets' Camera, op Marie Bashkirt-