Muziek en Tooneel

van den Dood. Hij laat u doordringen zijn aardsch verlies aan krachten. Gij ziet hem uitteren, verkwijnen en uit zijn aardsche zwaarte stijgen naar een hoo-gere orde van levensvoelen en bewustzijn. En die verontstofüelijking, die kwijning van mannenkracht en pralende fierheid, openbaarde hij weer prachtig in zijn gang, zijn stem, waarin wanhoop stierf en zacht geluk geboren werd in ééne stonde. Daarmee bereikte hij een dubbele schoonheid. Hij geeft u te zien den boete-doenden, den tot-zich-zelf inkeerenden smart- en angst-mensch, die in den uitdagenden opstand van zyn zinnen hoont en lacht. — Dies doet hij u de Elckerlyk-creatie als een sterveling, een persoonlijkheid van bloed en vleesch voelen en zien, — en toch weer wischt hij dien indruk van karakter-spel uit, door de hooge ontroering van zijn geestelijke mimiek, zijn geestelijk virtueel ziels-spel, waarmee hij u weer voor de treffelijke uitbeelding van het symbool, den algemeenen mensch plaatst. Ge ziet dus twee groote dingen: den mensch in zijn worstelenden ondergang en tragische vernietiging, den mensch Elckerlyck: maar ge ziet óók het symbool Elckerlyk, waarin geen vernietiging des indi-vidueelen zinne-levens van een bepaald creatuur, doch slechts een allegoriseerende levensles, u in schoone simpelheid wordt ontvouwen.

Zie, dat is psychologisch creeëren en tegelijk dramatisch symboliseeren. Hiermee bewees Royaards zeer volkomen zijn groot kunstenaars-schap.

De fluisteringen van de Sulamiete uit het Hooglied is gekabbel van het ziele-mij meren. Sulamiete was

21