Mijn zwerftochten door Jordaan en Donker Amsterdam

sterdam" en Jordaan één zijn, blijken nog veel verder van huis.

De Jordaan is inderdaad een door-en-door fatsoenlijke buurt. En toch is er, onder den invloed van het oorlogsbedrijf, een moreel verwordingsproces waar te nemen onder vrouwen en meisjes; onder mannen en jongens bestond het reeds veel eerder.

Men verkeert ten opzichte van de Jordaan en de Jordaanbewoners, als men de menschen, de typen en de toestanden die men op zijn tochten tegenkomt, volkomen objectief beoordeelt, in een min of meer hachelijke positie. Men verkeert met hen als broeders en zusters, en toch moet men deze menschen verschrikkelijke waarheden onder den neus duwen. De Jordaner over het algemeen, is zeer lichtgeraakt, geweldig opvliegend, eigenwijs, trotsch en ongeloofelijk gesteld op zijn „point d'honneur". Door de kleinste veronachtzaming voelt hij zich gekrenkt of voorbijgegaan. De melo-romantische natuur, vooral van de vrouwen, is van een diepaansprekende innerlijkheid. Zij schreeuwen wel, vloeken wel en hebben vogelwijde vecht-bekken, maar zij zijn van een overgevoelige teederheid. Teederheid en ruwheid echter, wisselen elkaar zoo snel af, dat ge nauwelijks tijd hebt om beide gescheiden te bestudeeren. Welke verwante elementen zijn er tusschen de Jordaan

39