Mijn zwerftochten door Jordaan en Donker Amsterdam

DERDE HOOFDSTUK

De saamhoorigheid der Jordaan-buurten heeft een veel samengestelder zielkundigen ondergrond, dan men zoo bij het eerste waarnemen en vergelijken zou vermoeden. Ongetwijfeld, de elementaire handelingsdrift der Jordaners is niet los te maken van algemeen-menschelijke instincten. Doch de veelheid van leven en levensvormen brengt ongeloofelijke varianten en schakeeringen aan. Een Pinksterdrie in de Jordaan is heel iets anders dan een Pinksterdrie op Kattenburg of in de Teertuinen. Het volk dat een palingoproer kon veroorzaken, met zijn vergruizeling van maatschappelijke wetten en uiterlijk levensfatsoen, heeft ook noodwendig in zich, zijn tegenstellende elementen. Tusschen ״donker Amsterdam" en Jordaan bestaat slechts een voor ingewijden waarneembaar verband. Zij die meenen, dat Jordaan en ״donker Amsterdam" niets of heel weinig met elkaar hebben uitstaan, vergissen zich schromelijk. Doch ook zij die in een soort benarring verklaren, dat ״donker Am

38