Studiën, tweede bundel

80 STUDIËN

hij schilderde. Vóór de roman-schrijver begon, was er geen vorm, geen lijn, geen klank zoo van te zien en te hooren geweest. Hij schept met de verbeeldingswerking en precies als de geestelijk-ziende schept hij de atmospheer der dingen, met de zuiverste stijl- en levens-sentimenten. Het zeggen hoe een meubeltje staat, een stoel, een kast, in de kamer van 'n wanhopige, even te zeggen hoe 't licht op zijn gezicht valt, hoe schaduwen hem in den avond omsluipen en omhuiven, te zeggen wat er in hem weent en droeft. Probeer maar te beelden de diepe, van allerlei leef-mysteriën omwoelde gedachten, voelingen, sensaties van een persoon in je werk; probeer maar te beelden, het broze mijmerspel van een meisje, de passie van een verliefde, de passie van een neergesmakte. — Probeer al de momenten van een massa-gebeuren in tafreelen te beschrijven, en al de momenten van wanhoop, angst, teederheid, ontroering, schrik, woede, ontsteltenis, heel de gamma van menschelijk aandoeningsleven en tracht de schoonheid, de innerlijke waarachtigheid er eens van te geven zonder beeldenden stijl en zonder verbeelding, inleving, herschepping door de voorstelling heen geleid.

Woudt ge dit nu steeds blijven bekakelen met den, in smadelijk-neusjes-optrekken uitgesproken term: copieer-kunst, waarnemings-