Studiën, tweede bundel

40 STUDIËN

dueele, de emoties geheel persoonlijk-verslindende en in zijn eersten spontanen sentiments-staat onbeslagene levens-energie verbruikende analogie, die geen remmende en terugremmende, becriti-seerende en terug-becritiseerende formuleering der stijldeelen en onderlinge ordening der plans en verhoudingen meer noodig heeft.

Eenheid van een tweeheid, die spontaan werkt en functioneel als organisch op elkaar ingrijpt. Deze eenheid bestaat nergens in dit boek. Even, in een enkel fragment, is er saamhang, een epische motief-doorvoering, maar dan, na een paar alinea's, toch weer daadiijk bont doorknoeid met détail-,,subtiliteiten" van Scharten's hand, correcties en visie in zinsvorming, in beeldspraak, in plastisch materiaal, die de gaafheid van een mooi fragment weer breukt, deukt en kneust. Deernis wekt zoo'n procédé. Eclipseeren van twee zielen! Zoo schoon had het kunnen zijn, zoo voornaam.... en nu.... besmoeselde aristocratie van vanilje-ijs op een venters-karretje.

Evenmin als in de karakter-analyse der drie op het éérste verhaalplan geschoven figuren, Aristide, Jozette, Célestin, alle drie met een Ohnet-luchtje, een brokje levende psychologie is verbruikt, — uit 't lood gezakte poppen van een sentimenteele en brakke romantiek, van een schrikkelijke mistasting als ménsch-innerlijk-hedens, — evenmin is er echtheid in wat er van