Het reform-jodendom

toeschrijven, een beeld, dat voor de kritiek nog rasscher ineenstort dan de oude massieve voorstelling” '). Het liberale Jodendom acht de zending des Jodendoms nog niet vervuld; het spreekt zich ten sterkste uit tegen het denkbeeld, dat met het ontstaan van het Christendom de missie des Jcdendoms geëindigd zou zijn. Het Jodendom heeft, zoo meent de reform, nog een grootsche toekomst; het is bestemd wereldreligie te worden, maar dit kan alleen geschieden, zoo meent het verder, als het de Wet voor opgeheven verklaart. „Het Jodendom moet”, aldus Geiger, „zijn nationale grenzen opgeven en tot de wijde hallen der menschheid doordringen. De thans heerschende religie zal haar invloed niet verder kunnen uitbreiden. Als het Christendom erkend wil hebben, dat het als een nieuw levenselement in de wereld is getreden, als het dienovereenkomstig voor zijn Stichter bovenmenschelijke vereering eischt, dan komt het steeds meer in strijd met de Rede. Laat het dien eisch vallen, dan houdt het op Christendom te zijn, dan wordt het een tijdelijke phase in het Jodendom, dat in zijn verdere ontwikkeling de naar heil smachtende menschheid bevrediging zal schenken”^{1 2 3}). C. G. MONTEFIORE spreekt in denzelfden geest: „Het liberale Jodendom voorziet een tijd, waarin het Jodendom niet meer beperkt zal zijn tot het Joodsche ras. Het voorziet en verwacht een wijde verbreiding van den Joodschen [natuurlijk naar liberale opvatting] godsdienst” *). Wij hebben reeds gezien, dat het orthodoxe Jodendom dezelfde verwachting koestert; het verschil is, dat het orthodoxe Jodendom in de Wet het eenige middel tot levensheiliging ziet en dus gelooft, dat de natiën haar voor zich zullen aannemen, terwijl het liberale Jodendom, dat de Wet slechts als een voorbij-gaanden vorm beschouwt, deze juist een beletsel voor

36

¹

^!) Jüd. Zeitschr. III 63.

²

) Jüd. Zeitschr. VIII, 1.

³

j Outlines, p. 290.