Het reform-jodendom

letter der Wet, die immers eigenlijk hun wet was, zonder eenige modificatie toe te laten. Het profetisme leefde voort in de Schriftgeleerden, die zich Perusim, Phariseërs noemden. De Phariseërs waren evenwel niet zoo gelukkig als hun geestelijke voorouders, de Profeten, die tegen ceremonieel en ritueel den strijd konden aanbinden. Want de Heilige Schrift was in hun dagen reeds gekanonneerd en werd door het volk als heilig erkend; de offerdienst werd daarin gesanctioneerd, de priesterstand met zijn bijzondere wetten als door God uitverkoren voorgesteld. Hadden de Phariseërs de macht gehad, zij zouden de geheele priesterwet hebben verloochend ; daar hun dit echter onmogelijk was, moesten zij zich wel aan de omstandigheden aanpassen. Het middel, dat zij aanwendden, om het priesterdom zijn bevoorrechte plaats te ontnemen was... dat zij de priesterwet ook voor zichzelf als levenswet aannamen, dat zij de priesterlijke voorschriften omtrent reinheid, spijzen, ceremonieel tot volkswet verhieven en waar dit niet mogelijk was, zooals bij de wetten omtrent de priesterkleeding, aequivalente wetten voor het volk vaststelden. Zoo werd de oorspronkelijk priesterlijke wet volkswet en Israël een volk van priesters. — Wisten de Phariseërs zoo hun ideeën aan het leven aan te passen, in de wetspraktijk volgden zij denzelfden weg. Zij hielden niet, gelijk de Tsaduceërs, star en stijf aan de letter vast, doch interpreteerden de wet naar de eischen des tijds; nu eens verzwarend, dan weer verlichtend, het verouderde opheffend, voor nieuwe behoeften nieuwe bepalingen scheppend. Van dit ontwikkelingsproces zijn, aldus de theorie, in de Talmudische litteratuur de sporen aan te wijzen. Zoo is in hoofdzaak de ontwikkelingsleer, die de reform huldigt en waaraan zij voor ieder geslacht het recht ontleent, naar eigen inzicht de Thora te interpreteeren en te modificeeren. Het reform-Jodendom noemt zich, evenals 'het orthodoxe, traditioneel-geloovig; men ver-gete echter niet, dat de beteekenis van dezen term bij de

30