Israël onder de volkeren

82

barstte opnieuw los. In verscheidene steden werden de Joden zwaar geteisterd; vooral was dit het geval te York. Hier ver-dedigden zij zich zes dagen in een burcht buiten de stad; eindelek, toen zij het niet meer konden uithouden, maakten zg zelf, ten getale van 500, een einde aan hun leven.

Provence. Terwijl de Joden in de meeste landen door de onverdraagzaamheid der Kerk veel te lijden hadden, leefden zg in Zuid-Frankrgk of Provence langen tgd in geluk en vrede. In Narbonne, Lunel en Marseille waren groote gemeen-ten, waar een opgewekt Joodsch leven heerschte. Bijbel en Talmud vonden er uitstekende beoefenaren, wier werken nog heden ijverig bestudeerd worden. Als groot Talmudgeleerde geldt R. Abraham ben David uit Posquières (Rabed), terwijl R. David Kimchi (Redak) zich als Bijbelverklaarder zeer ver-dienstelgk gemaakt heeft. Naast de werken van Rasjie en Ibn Ezra is Kimchi’s verklaring, in gemakkelijk Hebreeuwsch geschreven, een uitstekend hulpmiddel tot het verstaan van den Bijbel. Ook andere leden van de familie Kimchi hielden zich bezig met Bijbelstudiën. Naast de familie Kimchi stond de familie Tibbon in hoog aanzien. Ëenige leden van dit geslacht vertaalden de werken van Joodsche geleerden, die in het Arabisch geschreven waren, in het Hebreeuwsch. Zoo werden de geschriften van Saadja, Ibn Gabirol, Juda Hallevie en anderen ook toegankelijk voor de Joden, die geen Arabisch verstonden.

Zuid-Europa. Reeds in de vroegste tijden had Italië een talrijke Joodsche bevolking. Opmerkelijk is het, dat juist in dit land, waar de zetel van den paus gevestigd was, hun toestand minder te wenschen overliet, dan in de andere landen. De Joodsche wetenschap werd ook hier trouw beoefend; zoo vervaardigde Nathan ben Jechiël uit Rome een Talmudisch woordenboek (רוף^ ), dat nog thans goede diensten bewijst.