Israël onder de volkeren

61

van zeldzame geleerdheid, verhief zich tot een ontzagwekkende hoogte; Joodsche dichters zongen hun heerlijke verzen en brachten de oude Hebreeuwsche taal tot nieuw leven.

De komst der Joden in Spanje dagteekent van het begin der gewone jaartelling; zij leefden van wijn- en olijfbouw, handel en nijverheid. De regeering was hun goed gezind en met de overige bevolking stonden zjj op vriendschappelijken voet. Geen wonder, dat zich langzamerhand een groot aantal Joden in Spanje nederzetten; Granada telde zooveel Joodsche inwoners, dat men deze plaats de Joodsche stad noemde. Deze gunstige toestand duurde voort, totdat de Katholieke kerk in Spanje overheerschend werd (600). Nu brak voor de Joden een tijdperk van verdrukking aan; men begon, met hen van alle ambten uit te sluiten en hun het bezit van grond te verbieden; eindelijk stelde men hen voor de keus, het land te verlaten of het Christendom aan te nemen. In hun wanhoop sloten de Joden een verbond met de Mohamme-danen, die zich gereed maakten, Spanje aan te vallen; doch hun plannen werden verraden en het gevolg was slechts, dat de ellende toenam (700).

Spoedig evenwel zou het uur der verlossing voor de Joden slaan. Een Mohammedaansch leger deed in 711 een inval in Spanje en behaalde een schitterende overwinning. Nu kwam geheel Zuid-Spanje onder Mohammedaansch bestuur en dit had voor het Jodendom heilrijke gevolgen. Als redders en vrienden hadden de Joden de Mohammedanen begroet en zij zagen zich in hun verwachtingen niet bedrogen. Zij verkregen vol-komen godsdienstvrijheid en vele privilegiën, o.a. het genot van eigen rechtbanken. Aan hun hoofd stond een bestuurder, die den titel נגיד droeg; deze moest zorgen voor de inning

• T

der belastingen, die zij den Staat moesten opbrengen; de belasting bedroeg van alle niet-Mohammedanen een vijfde van het inkomen. In Cordova, Granada en Toledo vormden zich