Israël onder de volkeren

op hun eigen belangen dan op die van den godsdienst.

De man, wien het mocht gelukken, het Babylonische Jodendom tot nieuwen bloei te brengen, was Saadja ben Jozef, geboortig uit Opper-Egypte. Reeds op drie en twintigjarigen leeftijd was hij zoo geleerd, dat hy in een geschrift de dwalingen der Karaïeten duidelijk aanwees. In dit geschrift toonde hy aan, dat de geboden der Thora niet zonder de verklaringen der Mondelinge Leer begrepen en nagekomen kunnen worden. Vervolgens vertaalde hy den Bijbel in het Arabisch en voegde bij de vertaling een korte verklaring. Zoo konden de talrijke Joden in de Oostersche landen, die het Hebreeuwsch niet goed meer verstonden, de heilige geschriften weer begrypen. Door deze werken verwierf Saadja zich grooten roem en werd zyn naam ook in Babylonië bekend.

Toen de exilarch David ben Zakkai dan ook naar een man omzag, geschikt, om de school van Sura tot nieuw leven te brengen, viel zyn keus op Saadja. Deze nam de benoeming aan en op zes en dertigjarigen leeftyd deed hy zyn intrede als Gaon aan de aloude hoogeschool te Sura. Alras bleek, dat men geen betere keuze had kunnen doen. De nieuwe Gaon muntte uit door groote geleerdheid op allerlei gebied, was bovendien edel van karakter en vriendelyk in den omgang, zoodat Sura’s leerschool weldra haar vroegeren luister herwon en zich in een druk bezoek mocht verheugen.

Toch bleven ook Saadja de teleurstellingen des levens niet bespaard. In een rechtszaak wilde de exilarch hem dwingen, een onrechtvaardig vonnis te vellen. Maar zyn eerlijk karakter verzette zich tegen zulk een lage handelwyze. Hierover was de exilarch zoo vertoornd, dat hij Saadja uit zijn ambt ontsloeg. Op zijn beurt deed Saadja nu den exilarch in den ban. Deze riep echter de hulp in van den Khalif en bood hem een groote som gelds aan, om Saadja te straffen. De Khalif stemde toe; Saadja werd uit zijn ambt ontzet en